روان شناسی فرافردی

نویسنده: محمدرضا چنگیز

نیروی چهارم روان شناسی


روان شناسی فرافردی ،‌مطالعه ی روان شناختی تجربه های فرافردی ( تجربه هایی که افراد را به سوی تعالی سوق می دهند ) و همبستگی ها ی آن هاست . امروزه این رویکرد در افق رشته های گوناگونی مانند بهداشت ، علو م اجتماعی ، انسان شناسی و جامعه شناسی هم پدیدار شده است.

روان شناسی فرافردی ، مطالعه ی کل وجود آدمی است و هم پوشی بسیاری با نظریه های شخصیت ، روان شناسی نا بهنجاری یا مشاوره یا روان شناسی بالینی ، روان شناسی اجتماعی و تاریخچه ی مکتب های روان شناسی دارد . این نخستین مکتب روان شناسی است که فرایند درمان را به " سفر قهرمان " مانند می کند ، یک بیداری درونی یا سیر – و – سلوکی تا سرچشمه های معنوی هستی .

روان شناسی فرافردی برابر نهاد پارسی Transpersonal Psychology است که به مفاهیمی می پردازد که ورای مفاهیم معمولی فردی است . دل مشغولی این در سرشته ، مطالعه ی آن دسته از حالت هایی است که در آن افرارد حسی ژرف تر از کیستی خود ، یا حسی سترگ تر از ارتباط با طبیعت ، یا ابعاد معنوی را می آزمایند .

تعریف فرافردی از "خود" هم "من" (ego) و هم "روح" یا "نفس " را در بر می گیرد . دانشمندان این شاخه از روان شناسی ، با در هم آمیزی کارهای روشنگر فروید ، یونگ ، رفتار گرایان ، و روان شناسان انسان گرا ، "پژوهندگان هوشیاری آدمی" به شمار می روند .

یونگ نخستین روان شناسی بود که این اصطلاح را به کار برد و بعد ها مطالعات آبراهام مزلو در زمینه ی "خود شکوفایی " محرک بسیار نیرومندی بود که پاسخ آن به پایه گذاری روان شناسی فرافردی به عنوان رشته ای پژوهشی انجامید .

برخی از روان شناسان و پژوهش گران ، آن را شاخه ای از روان شناسی انسان گرا به شمار آورده اند ولی مبلغان این مکتب ، آن را "نیروی چهارم" روان شناسی پس از روان کاوی ، رفتار گرایی و روان شناسی انسان گرا به شمار می آورند .

مکتب های گوناگون روان شناسی برای تبیین رفتار آدمی از الگوهای مختلفی بهره می گیرند که در این میان الگوی فرافردی متفاوت ، متنوع ، جامع و کل نگر است .

انتشارات فانوس خیال