پرواز از دغدغه های زندگی

«پرواز» نخستین اثر ماریان کیس است که به فارسی برگردانده شده است، نویسنده‌ای که کتاب‌هایش خوب می‌فروشد و میلیون‌ها نسخه از آن‌ها در سرتاسر دنیا خوانده می‌شود.

​

پرواز. ماریان کیس. ترجمه‌ی رقیه آسوده. تهران: کتابسرای تندیس. تندیس‌های جیبی: جلد 17. چاپ نخست: پاییز 1390. 1500 نسخه. 94 صفحه. 1500 تومان.
ماریان کیس، رمان‌نویس و داستان‌سرای ایرلندی در سال 1963 در خانواده‌ای در لیمریک ایرلند به دنیا آمد. او از نویسندگان آثار پرفروش است و بیشتر به طنز و مطایبه شهرت دارد. مدت کوتاهی به مشاغل مختلف پرداخت. در دانشگاه دوبلین حقوق خواند اما مدتی بعد دانشگاه را رها کرد. از سال 1995 به‌طور تمام‌وقت کار نویسندگی را آغاز کرد. کیس از جمله پرکارترین نویسندگان معاصر ایرلندی است و مورد تحسین بسیار قرار گرفته است. جایزه‌ی معتبر ادبیات ایرلند را گرفته. او در انگلستان زندگی می‌کند. کیس به شیوه‌ای استادانه مشکلات جوانان و زنان را به تصویر می‌کشد. آثار داستانی و نوشته‌های دیگرش علاوه بر جوایز بین‌المللی که کسب کرده به بیش از سی و دو زبان ترجمه شده است.1

پرواز نخستین اثر ماریان کیس است که به فارسی برگردانده شده است، نویسنده‌ای که کتاب‌هایش خوب می‌فروشد و میلیون‌ها نسخه از آن‌ها در سرتاسر دنیا خوانده می‌شود. نوشتاری به‌شدت نزدیک، پیرامون مسایل و مواردی که شاید به چشم نیایند و شاید هیچ‌وقت در مورد آن‌ها صحبت نکنیم، شاید هیچ‌گاه گمان نکینم که موتیف‌های خوبی برای نوشتن یک اثر ادبی باشند یا دغدغه‌هایی برای درمیان گذاشتن با دیگری، ولی باید گفت که همین‌ها هستند که زندگی را لحظه به لحظه به پیش می‌برند و می‌سازند و شکل می‌دهند، همین تکه‌های کوچک روزمرگی که ویرجینیا وولف معتقد است، چون بخش اعظمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهند پس اهمیتشان را نمی‌توان نادیده گرفت.

«فکر می‌کنم از همه‌ی راه‌حل‌های پیشنهادشده شاید بهترینش این است که سعی کنید هرچه سریع‌تر خودتان را با زمان محلی وفق دهید. هرچند انجام آن فوق‌العاده دشوار است. موقع پیاده‌روی احساس می‌کنم پاهایم حس ندارند و به نظر می‌رسد مثل قورباغه‌های کوچک نقره‌ای روی آب شناور هستم. پیاده‌رو به‌طرفم بالا می‌آید. همه‌چیز حالتی عجیب و توهم‌انگیز به خود می‌گیرد. ولی این را هم بگویم که اگر چنین حالتی به شما دست داد تنها چیزی که می‌تواند نجات‌تان دهد، استفاده از داروهای آرام‌بخش است.»2

ژوهانسبورگ شهرت بدی در مورد خشونت دارد. هنگام رانندگی از فرودگاه همه‌ی خانه‌ها تیره و گرفته و ترسناک به نظر می‌رسید.
قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف، روی دید و حس ما نسبت به خود و پیرامون‌مان تاثیر می‌گذارد. ماریان کیس این دغدغه‌ها را و لزوم توجه به آن‌ها را در پرواز بازتاب داده است:

«درست مثل بچه‌های کوچک در یک سفر طولانی از مادرشان می‌پرسند، "هنوز نرسیدیم؟" و مادر به جای آن‌که با جدیت و سردی بگوید "اگر قوی باشید و تحمل کنید ساعاتی دیگر خواهیم رسید..." آن‌ها را گول می‌زند و می‌گوید "به‌زودی می‌رسیم عزیزم، به‌زودی".»3

یا:

«ژوهانسبورگ شهرت بدی در مورد خشونت دارد. هنگام رانندگی از فرودگاه همه‌ی خانه‌ها تیره و گرفته و ترسناک به نظر می‌رسید.»4

گاهی دید ماریان کیس به جهان بیرونی ساده و چشم‌گیر و شاعرانه است. او شهرها، آدم‌ها، موقعیتی که در آن گیر می‌کند، مواجه‌ی هوایی بارانی با موهایش، رویارویی با هواپیمازدگی و هر آن‌چه او را برمی‌انگیزاند، از آن جهت جسورانه و قابل‌توجه است که بیشتر ما، نگاه کردن به مسایل به این شکل را پنهان می‌کنیم و بازتاب نمی‌دهیم، اگرچه بازیگوشانه است:

«نامه‌ی مأموریتم به دستم رسید، در آن خبر انتقال من به روسیه داده شده بود جایی به نام نووسیبرسیک، خیلی خوشحال شدم چون همیشه آرزو داشتم از جایی که نام آن به "اسک" ختم می‌شود دیدن کنم. مانند "امسک"، "تامسک"، "مرمانسک"، این‌ها مورد توجه من بود. اما فکر کردم نووسیبرسیک بهتر خواهد بود.»5

پرواز کتاب کم‌حجمی است که در سری کتاب‌های جیبی تندیس ارایه شده است. برای دست گرفتن در محیط‌های مدرن به کار می‌آید؛ در فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار، ایستگاه‌های اتوبوس و می‌توان چنین لحظه‌هایی را با آن پر کرد.

پی نوشت:

(1)پشت جلد کتاب

(2)صفحه ی 21 کتاب

(3)صفحه ی 28 کتاب

(4)صفحه ی 36 کتاب

( 5)صفحه ی 42 کتاب