پرسش و پاسخ های جنسی برای زوجین

پای صحبت های یک مشاور جنسی نشسته ایم و در زمینه سوالات پرتکرار جنسی زوجین صحبت کرده ایم!


این روزها سخن از افزایش مشکلات جنسی زوجین و بالا رفتن آمار طلاق، به دلیل این مشکلات، در مراکز پژوهشی مطرح شده و مورد بررسی قرار می گیرد. برای مثال نتایج یک پژوهش در دو مجتمع قضایی خانواده در تهران، نشان داد علت حدود 64 درصد طلاق ها، مستقیم یا غیرمستقیم، ناشی از اختلات و مشکلات جنسی است.

به گزارش دکتر سلام به همین دلیل سایت مهرخانه، به کلینیک سلامت خانواده دانشگاه شاهد مراجعه کرده و با دکتر حسین اخوان، عضو گروه درمان و مسئول آموزش این کلینیک به گفتگو نشسته است. مشکلات عمده جنسی زوجین، علل آنها، روش های درمان این مشکلات، بررسی رابطه قبل از ازدواج و دیدن فیلم های پورن در افزایش مهارت جهت انجام روابط جنسی و… از جمله موضوعات مورد بررسی در این گفتگو است.

– با توجه به سابقه شما در ارائه مشاوره جنسی به زوجین، به نظر شما مشکلات جنسی زوجین، تا چه اندازه شایع است؟
اختلالات جنسی بسیار شایع هستند. آمارها نشان می دهد حدود 30 درصد از زنان و مردان در جوامع مختلف به یکی از انواع اختلالات جنسی دچارند. برای این که بزرگی این عدد را در یابیم کافیست که بدانیم مثلاً دیابت که بسیار از آن شنیده ایم و حتی روزی به عنوان روز جهانی دیابت داریم، در ایران حدود هشت درصد افراد جامعه به آن مبتلا هستند یا مثلاً وقتی درباره کودکان مبتلا به تالاسمی و روش های پیشگیری از تولد آنان سخن می گوییم در مجموع شمار متولدان مبتلا به این بیماری از چند هزار نفر تجاوز نمی کند. ضمن اینکه پیامدهای آن تاحدود زیادی پزشکی و هزینه هایی است که به نظام سلامت تحمیل می کند. در حالی که پیامدهای اختلالات جنسی علاوه بر فرد و خانواده، جامعه را هم درگیر می کند.

هنگامی که از انسان سالم سخن می گوییم باید توجه داشته باشیم که چنین انسانی علاوه بر سلامت جسمی، روانی و ذهنی باید از نظر جنسی هم سالم باشد و بنابراین همچنان که باید برای تأمین سلامت جسم و روان خود به اطلاعات لازم در این باره دسترسی داشته باشد، در حوزه سلامت جنسی نیز متناسب با سن و جنس خود بایستی آموزش های لازم را فرا گرفته وبه منابع اطلاعاتی موثق و معتبر دسترسی داشته باشد.

– مشکلات جنسی چه پیامدهایی بر ابعاد دیگر زندگی مشترک دارد؟
اختلالات جنسی علاوه بر این که میزان اعتماد به نفس، احساس رضایتمندی از خود و زندگی و تمرکز در کارها را کم می کند، موجب افزایش مشاجرات زناشویی و در صورت بی توجهی به درمان آن، فروپاشی خانواده می شود. اعتیاد به موادمخدر، روابط جنسی خارج چارچوب خانواده و حتی تربیت نامطلوب فرزندان از دیگر پیامدهای ناگوار اختلالات جنسی است.

– بسیار گفته می شود که علت اصلی برخی از طلاق ها و نارضایتی های زوجین، ریشه در مسائل جنسی دارد. آیا شما با این گزاره موافق هستید؟ آیا آماری در این زمینه وجود دارد؟
بله، مشکلات جنسی زوجین می تواند نقش مهمی در نارضایتی شان از زندگی مشترک داشته باشد و ممکن است این نارضایتی ها نهایتاً به طلاق منجر شود.

یکی از مهم ترین مسائل در این حوزه عدم آگاهی جوانان درباره امور جنسی است. برای مثال آقای متأهلی با شکایت تازه عروس از اینکه با او هم خوابگی ندارد به کلینیک ما مراجعه می کند و علت را جویا می شویم و ابراز بی میلی می کند و از او می پرسیم برای چه ازدواج کرده ای؟ می گوید به اصرار والدین و برای سر و سامان گرفتن ازدواج کرده ام و یا خانمی که با پسرخاله خود صرفاً به علت خوب بودن و شناخت کامل از او ازدواج می کند اما همیشه به او نگاه برادر بزرگ تر داشته و حالا همسرش مراجعه کرده و می گوید او خانم خیلی خوب وخانه داری است، اما هرگز حاضر نیست بدون حجب و حیا با من روابط زناشویی داشته باشد و در مقابل خانم می گوید من هیچ میلی به او ندارم، ولی حاضرم هر کار دیگری برای جلب رضایت او انجام دهم و در مقابل وقتی به او می گویم چرا طلاق نمی گیری می گوید او هیچ عیبی ندارد و من نمی دانم به خانواده چه بگویم و اگر موضوع را بگویم نمی دانم چه فکری درباره من می کنند.

این شواهد نشان می دهد که خانواده ها و جوانان ما از حداقل آگاهی درباره سلامت جنسی بی بهره اند. نتیجه تحقیق پژوهشی در دانشگاه شاهد درباره دو مجتمع قضایی خانواده یک و دو در تهران، نشان داد علت حدود 64 درصد طلاق ها، مستقیم یا غیرمستقیم، ناشی از اختلات و مشکلات جنسی است.

زنان دائماً از اینکه شوهرانشان به آنها محبت نمی کنند شکایت دارند و مردان از اینکه زنان گرمی ندارند شاکی هستند. مرد پس از جنگ و دعوای با همسرش توقع دارد در بستر خواب همه چیز پایان یابد و غافل از این که برای زن تازه آغاز قدرت نمایی است. مرد بی توجه به طولانی بودن زمان رسیدن به اوج لذت جنسی در همسرش زود ارضاء می شود و نمی داند که ادامه چنین رابطه ای چه صدمات روانی و حتی جسمانی را به همسرش وارد می کند. رابطه جنسی اگر اصل زندگی نباشد چسب زندگی است.

– لطفا برایمان درباره مهم ترین و رایج ترین مشکلات جنسی و علت آنها بگویید.
چرخه جنسی در مردان و زنان با وجود تفاوت های آن شامل پنج مرحله لیبیدو یا سائقه جنسی، تحریک، ارگاسم یا اوج لذت جنسی، بازگشت و در مردان مرحله تحریک ناپذیری است. اختلال در هر یک از این مراحل می تواند موجب بروز بیماری های مختلفی شود. اختلال در میل جنسی به صورت بی میلی جنسی یا سرد مزاجی، میل جنسی به جنس موافق، تنفر از جنس مخالف، بی میلی به همسر و نظایر آن بروز می کند.

مهبل خشک و دخول دردناک، انورگاسمی و نرسیدن به اوج لذت جنسی در زنان، اختلال در مرحله تحریک به صورت ناتوانی جنسی، اختلال در ارگاسم به صورت زود انزالی، دیر انزالی، انزال پس گرد، عدم انزال در مردان و اختلال در مرحله بازگشت به صورت سردرد پس از مقاربت، دل درد پس از مقاربت و تشدید تنش های عصبی متعاقب دخول بروز می کند. در میان انواع اختلالات جنسی، ناتوانی جنسی و زود انزالی در مردان و بی میلی جنسی در زنان از همه شایع تر است.

واژینیسموس و انورگاسمی هم در زنان شایع است. مجموعه ای از علل جسمی، روانی و عاطفی در بروز مشکلات جنسی دخیلند. سیگار، موادمخدر و روانگردان، الکل، بسیاری از داروها، دیابت، چاقی، بیماری قلبی، افزایش فشار خون، ام اس، بیماری های روانی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی از همه مهم تر و شایع تر اختلالات اضطرابی، همگی می توانند موجب بروز اختلالات جنسی شوند. هرچه سن پایین تر باشد احتمال این که بیماری های روحی- روانی موجب بروز اختلالات جنسی شود، بیشتر است. برعکس در سنین بالاتر معمولاً بیماری های جسمی زمینه ساز بروز اختلالات جنسی هستند. دسته دیگری از آشفتگی های جنسی ناشی از ناآگاهی ها و باورهای نادرست در مورد مسائل جنسی است که می تواند مشکلات فراوانی در زندگی زناشویی ایجاد کند و متأسفانه روابط جنسی قبلی، فیلم های پورنو و تبلیغات فریبنده ماهواره ای آنها را ایجاد یا تقویت می کند.

– به جز مواردی که اشاره کردید، چه عوامل اجتماعی می تواند باعث بوجود آمدن آسیب های جنسی شود؟
ثبات، دوام و قوام زندگی زناشویی با روابط جنسی زوجین ارتباط تنگاتنگی دارد و همانگونه که سردی روابط جنسی ممکن است به فروپاشی خانواده منجر شود و تبعات آن شامل فرزندان طلاق، اعتیاد، بزه و نظایر آن دامنگیر جامعه شود؛ برخی بحران های اجتماعی مانند زنان خیابانی، عرضه و توزیع موادمخدر، گسترش تبلیغات و مضامین جنسی در فیلم های پورنو و ماهواره ای هم می تواند به خانواده وروابط جنسی زوجین آسیب برساند.

فیلم های پورنو اشاعه دهنده نوعی از روابط جنسی هستند که بینندگان را به تنوع طلبی، کاهش اعتماد به نفس، روابط جنسی آسیب زننده به طرف مقابل، خود بیمار انگاری یا بیمار انگاری همسر و بی میلی به روابط جنسی با وی سوق می دهد.

تعهد، وفاداری و پایبندی به همسر، بزرگ ترین اسطوره شکست ناپذیر هر زوجی است که دقیقاً محتوای برخی فیلم های ماهواره ای و شبکه های غیر مجاز توزیع فیلم های خانگی آن را هدف گرفته اند. این گونه فیلم ها علاوه بر به توقعاتی غیر معمول دامن می زنندکه برآورده نشدن آن از سوی همسر به معنی سردمزاجی یاناتوانی جنسی قلمداد می شود. از این رو به طور خلاصه ارضا نشدن جنسی زوجین درون خانواده می تواند تبعاتی را به همراه داشته باشد که سلامت جامعه را درگیر کند و بالعکس برخی بحران های جنسی در جامعه نیز می تواند به فروپاشی خانواده بیانجامد و طبیعی است که در این میان سکوت، نادیده گرفتن یا انکار هرگز نمی تواند راهگشا باشد، بلکه بالعکس بیش از همه اطلاع رسانی صحیح و مناسب می تواند سلامت جنسی فرد وخانواده را تأمین وآسیب های اجتماعی را به حداقل برساند.

– اشاره داشتید به رابطه جنسی قبل از ازدواج. برخی معتقدند این رابطه موجب افزایش مهارت های زناشویی برای زندگی مشترک آینده می شود. آیا شما موافقید؟
خیرً آنچه که زوجین باید در زندگی مشترک در زمینه روابط زناشویی بدست آورند، دانش و اطلاعات لازم در این زمینه است که بهترین زمان آن هم دوران عقد است. داشتن روابط جنسی پیش از ازدواج علاوه بر اینکه به ارتقای مهارت های جنسی زوجین کمکی نمی کند، ممکن است به سردتر شدن و حتی از هم پاشیده شدن زندگی مشترک هم منجر شود.

افرادی که قبل از ازدواج با توجیه باتجربه شدن در زمینه مسائل جنسی، با یک یا چند نفر ارتباط جنسی برقرار می کنند، به علت برخورداری از تنوع جنسی، در زندگی مشترک آینده نیز شاید نتوانند محدودیت و پایبندی زندگی با همسر خود را تحمل کنند. همچنین این افراد دائماً توانایی ها وجذابیت های همسر خود را در زندگی زناشویی با ارتباط های قبلی خود مقایسه می کنند و ممکن است به اندازه کافی از همسر خود ارضا نشوند.

مهم تر از همه اینکه ماهیت ارتباط جنسی در محدوده زندگی مشترک، متفاوت از ارتباط جنسی در خارج از این محدوده است. در زندگی مشترک حتی در هنگام روابط جنسی، زوجین درصدد تحکیم روابط و پیوندهای مشترک و کامیابی یکدیگر هستند؛ حال آنکه در روابط جنسی خارج از چارچوب خانواده، طرفین و یا یک طرف درصدد کامیابی خود بدون تعهد و پایبندی به سرنوشت طرف مقابل در آینده است. از این رو چنین ارتباط هایی نمی تواند به بهتر شدن زندگی جنسی پس از ازدواج کمک کند.

– دیدن فیلم های جنسی چطور؟ بیان کردید که این نوع فیلم ها مضرات فراوانی برای زندگی زناشویی دارد. اما آیا نمی تواند منجر به گرم تر شدن زندگی زناشویی شود؟
تماشای فیلم های جنسی در کوتاه مدت میل جنسی را افزایش می دهد؛ اما در درازمدت ممکن است نتایج آن معکوس شود. تماشای فیلم های جنسی ممکن است موجب اعتیاد فرد به تماشای اینگونه فیلم ها شده و در نتیجه فرد همان اندک زمانی را هم که برای بودن با همسر خود اختصاص می داده به تماشای فیلم های جنسی سپری می کند.

فرد با تماشای فیلم های جنسی به مقایسه خود با بازیگران فیلم پرداخته و اعتماد به نفس خود را از دست می دهد. با مقایسه همسر خود با بازیگران فیلم نسبت به همسر خود دلسردتر می شود و حتی ممکن است از همسر خود انتظاراتی مشابه آنچه که در فیلم رخ می دهد داشته باشد. حال انکه برخی از این رفتارها آسیب زاست و حتی منجر به بستری شدن بازیگران فیلم پس از ایفای نقش می شود. سردمزاجی و کاهش میل جنسی، علل جنسی و البته عمدتاً ریشه در مسائل روانی و حتی ارتباطی زوجین دارد و توصیه می کنم کسانی که به بی میلی جنسی دچار شده اند با مراجعه به درمان گران مسائل جنسی، درصدد شناسایی و درمان به موقع آن باشند.

– برای درمان مشکلات جنسی چه باید کرد؟ داروها و مکمل هایی که این روزها تبلیغ می شوند می توانند نقش درمانی داشته باشند؟
درمان اختلالات جنسی صرفاً دارویی یا صرفاً غیردارویی و روانشناختی نیست، چون معمولاً آمیزه ای از علل جسمی، روانی و عاطفی با درصدهای متفاوتی موجب بروز اختلالات جنسی می شوند. در نتیجه پزشک با توجه به هر مورد تشخیص می دهد که چه درمانی باید در نظر گرفته شود. درمان اختلالات جنسی گاهی اقتضا می کند که با حضور هر دو زوج و درمان هر دو انجام شود. هدف درمان اختلالات جنسی صرفاً بهبود اختلال نیست، بلکه هدف نهایی درمان سامان یافتن روابط زناشویی است که بر اثر اختلال جنسی به هم ریخته است. بنابراین بسیار ساده انگاری است که فکرکنیم با مصرف انواع و اقسام داروها و مکمل ها و دستگاه های جنسی که این روزها درباره آن در شبکه های ماهواره ای بسیار تبلیغ می شود، صرف نظر از جنبه صرفاً تجاری و یا غیر علمی آن، بتوان اختلات جنسی و پیامدهای آن را برطرف نمود.

– و سؤال آخر اینکه برای حل مشکلات جنسی، زوجین به چه مراکزی می توانند مراجعه کنند؟
در حال حاضر کلینیک سلامت خانواده دانشگاه شاهد در تهران، خیابان ایتالیا از جمله معدود مراکزی است که به مشاوره، تشخیص و درمان اختلالات جنسی می پردازد و تاکنون پنج کنگره علمی هم در این زمینه برگزار نموده است