کمبود اطلاعات در زمینه های مختلف زناشویی و پیامدهای آن

آیا می دانستید منشع و منبع بسیاری از مشکلات بین زن و شوهر عدم آگاهی از روابط جنسی سالم است؟و لزوم آگاه سازی و اطلاع رسانی در مورد مسائل زناشو یی برای زوجین مهمترین امر سرنوشت ساز برای آنان است!


در دهه‌های اخیر به نیاز جنسی و آموزش راههای درست برخورد با آن، همواره به عنوان یک تابو نگریسته شده؛ نیازی که موجب افزایش نسل، پویایی کشور و دوری از بسیاری از آسیب‌ها می‌شود؛ اما این موضوع همواره به دلایلی یا از سوی رسانه‌ها و مردم انکار شده یا به درستی درباره آن صحبت نشده و نتیجه این می‌شود که بر اساس نتایج برخی تحقیقات، 75 درصد از طلاق‌ها به علت مشکلات جنسی است.

دکتر «محمود گلزاری» – معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان- در تازه‌ترین اظهارنظر خود در این ارتباط با اشاره به اهمیت موضوع با صراحت از یک خطر بزرگ سخن می‌گوید و توجه همگان را به آن جلب می‌کند.

دکتر گلزاری در تبیین این مساله از منظری کاملا علمی با بیان اینکه «مهمترین تفاوت زن و مرد در حوزه مسائل جنسی است» می‌افزاید: دو روان‌شناس معاصر آمریکایی روی تفاوت‌های دوجنس بررسی و 179 پژوهش علمی را در زمینه تفاوت‌های زن و مرد فراتحلیل کردند. این افراد نشان دادند که زنان و مردان تفاوت‌های زیادی در ابعاد روانشناختی، جز در حوزه جنسی با یکدیگر ندارند.

به گفته او یکی از مسائل مهم، بیان تفاوت‌های روانشناختی زن و مرد است؛ چنانکه زمانی گمان می‌شد میان زنان و مردان تفاوت‌های بسیار زیادی وجود دارد؛ به عنوان نمونه استعداد ریاضی مردان و استعداد ادبی – هنری زنان بیشتر است یا زنان جزئی‌نگر و مردان کلی‌نگر هستند؛ اما پژوهش‌های سالهای اخیر نشان می‌دهد بسیاری از تفاوت‌هایی که گمان می‌شد بین زنان و مردان وجود دارد، درست نیستند و در زمینه‌های روانشناختی آنان تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند.

گلزاری با اشاره به دیدگاه‌های برخی از روانشناسان نظریه تکاملی می‌گوید: تفاوت در نگرش و رفتار زنان و مردان در حوزه جنسی، حتی در پیش از پدیدآمدن آدم ریشه دارد و زمینه‌های آن را می‌توان در حیوانات اولیه پیدا کرد و بر این اساس از زمان قدیم تا کنون و حتی آینده، نگرش، انگیزه و رفتار مردان بیش از زنان، حول و حوش روابط جنسی بوده است.

آمار مشکلات جنسی زوجین

مسائل جنسی یکی از ارکان اساسی و شاید از جهاتی مهم‌ترین وجه زندگی مشترک است و نقش مهمی در دوام خانواده دارد. با این وجود به گفته دکتر «مجید ابهری» – آسیب‌شناس- 75 درصد از طلاق‌ها در ایران به علت مشکلات جنسی است.

وی می‌گوید: «در کنار همسرگزینی نامناسب و مشکلات اقتصادی – محیطی، اصلی‌ترین دلیل طلاق، نبود تفاهم جنسی میان زن و شوهر است. در بررسی‌های انجام‌شده از سوی بنیاد صیانت از تحکیم خانواده از اوایل سال 92 تا خردادماه سال 93 بین 3650 زوج که از همسر خود جدا شده بودند مشخص شدند که ضعف مهارت همسرداری، نشناختن نیازها و توانمندی‌های دو جنس از جمله مهمترین دلایل طلاق آنها بوده؛ اما اصلی‌ترین علت آن مشکلات جنسی بوده است.»

ابهری در عین حال اظهار می‌کند:« 75 درصد از توجه زنان پس از به دنیا آوردن فرزند اول، معطوف به نوزادشان و بی توجهی عاطفی و جنسی به مرد باعث مشکلات بعدی می‌شود. »

دکتر «مهدی بیاتی» – روانشناس- نیز معتقد است که بسیاری از اختلافات خانوادگی و حتی طلاق‌ها به خاطر مسائل جنسی است؛ زیرا نادانی درباره این مباحث موجب بروز اختلافات بسیار جدی بین زوجین می‌شود؛ گرچه در ظاهر ممکن است خود را در شکلهای دیگر نشان دهد؛ بنابراین به منظور بهبود این روند باید اطلاعات جنسی مناسبی به زوجین داد.

تبعات مشکلات جنسی
بیاتی هشدار می‌دهد که « عقده‌ها و مشکلات روانی ناشی از پاسخ‌ندادن به نیازهای جنسی در روابط زناشویی به روابط فرازناشویی به ویژه در شهرهای بزرگ انجامیده است.»

به گفته وی «یکی از دلایل افزایش آمار ایدز در ایران مربوط به روابط جنسی است و آسیبهای دیگری چون طلاق عاطفی، ازدواج سپید و رواج خانه‌های مجردی‌ نیز از همین موضوع نشأت می‌گیرند.»

به اعتقاد این روانشناس «موضوعات جنسی یکی از بخش‌های لاینفک زندگی زوجین محسوب می‌شود؛ اما در دهه‌های گذشته عمدتا با نگاه منفی به این موضوع پرداخته‌ایم؛ بنابراین نوعی نگرانی درباره صحبت‌کردن درباره مباحث جنسی به وجود آمده است. همچنین ما شاهد این روند در دهه‌های 60 و 70 بودیم و چون به نیازهای روانی و جنسی افراد به درستی پاسخ داده نشده این موضوع به عقده‌ها و مشکلات روانی منجر شده است.»

دکتر ابهری هم نظر مشابهی دارد. به اعتقاد این رفتارشناس ناتوانی‌های جنسی، مشکلات فرهنگی در بیان نکردن نیازهای جنسی و ضعف فرهنگ مراجعه به متخصص و مشاور، بسترهای اصلی بروز و افزایش طلاق هستند. گرچه معمولا نه زن و نه شوهر مشکلات جنسی را از دلایل خود برای طلاق بیان نمی‌کنند؛ اما در ادامه گفت‌وگو با آنها مشخص می‌شود که نبود آموزش مدیریت جنسی قبل از ازدواج و فقدان مهارت‌ برقراری تفاهم رفتاری از جمله دلایل اصلی بروز این پدیده است.

وی با بیان اینکه «یکی از علت‌های اصلی در بروز روابط فرازناشویی نبود تفاهم جنسی میان زوجین است» می‌افزاید: « متاسفانه زن و شوهر به جای مراجعه به مشاور و یا برخورداری از صداقت برای بیان نیازها و مشکلات به خوددرمانی یا خودداری از درمان روی می‌آورند و انباشت این مشکلات به بیان دلایل غیر واقعی از سوی آنان برای طلاق منجر می‌شود.»

راهکارهای کاهش مشکلات جنسی زوجین

دکتر بیاتی اما نقش صدا و سیما در فرهنگ‌سازی و آموزش جنسی به زوجین اشاره می‌کند و می‌گوید : « در حال حاضر بحران جنسی پنهان است، اما در آینده آشکار می‌شود و مشکلات زیادی را به همراه می‌آورد؛ بنابراین لازم است صدا و سیما در زمان‌هایی که کودکان بیننده برنامه‌های تلویزیونی نیستند، در زمینه موضوعات جنسی برنامه‌سازی کند؛ البته در کشورهای دیگر اقدامات مختلفی در این زمینه از جمله فکردرمانی انجام می‌شود اما در ایران پرداختن به موضوعات جنسی یک تابو است.»

وی می‌افزاید: « افرادی که معتقدند نباید به موضوعات جنسی پرداخت خودشان در زندگی‌ خانوادگی دچار مشکل هستند. این در حالیست که دادن اطلاعات صحیح در این زمینه موجب سالم‌سازی جامعه می‌شود و پرداختن به این موضوع حتی از برخی مسائل کلان مطرح ملی در جامعه نیز مهم‌تر است. »

این روانشناس گریزی نیز به حوزه دین می‌زند و یادآور می‌شود: «در حوزه مباحث دینی نیز ریزترین نکات درباره مسائل جنسی در قالب احادیث و روایات مورد توجه قرار گرفته؛ بنابراین لازم است به این موضوع بپردازیم.»

وی در همین ارتباط درباره نقش آموزش‌های پیش از ازدواج برای کاهش ناآگاهی‌های جنسی زوجین می‌گوید: « آموزش‌های لازم در این زمینه نداریم. در مقطعی واحد تنظیم خانواده در دانشگاه‌ها به منظور آشنایی دانشجویان با مسائل جنسی راه‌اندازی شد؛ اما این موضوعات به درستی در کلاس‌ها به دانشجویان آموزش داده نشده و همین امر موجب آسیب‌های جدی در آینده می‌شود؛ چرا که در صورت افزایش آسیب‌های جنسی مسئولان اظهار می‌کنند که ما تلاش کردیم دانشجویان را آموزش دهیم ولی موثر واقع نشد. »

دکتر بیاتی همچنین با اشاره به رابطه اعتیاد و مسایل جنسی تصریح می‌کند: « آمار اعتیاد ارتباط مستقیم با رابطه جنسی دارد و لازم است افرادی آگاه روی این موضوع کار و واقعیت‌ها را به زوجین جوان منتقل کنند.»

دکتر ابهری نیز در پایان به ناآگاهی جنسی اشاره می‌کند و می‌گوید: « ناآگاهی جنسی یکی از زمینه‌های اصلی بروز مشکلات بین زن و شوهر است. برگزاری دوره‌های آموزشی برای همسران جوان و حتی گنجاندن این مباحث در دروس دانشگاهی می‌تواند بخشی از این مشکلات را کاهش دهد؛ چرا که اصلی‌ترین موارد آموزش‌های پیش از ازدواج باید آموزش‌های جنسی باشد.»

حال این پرسش مطرح می‌شود که با وجود اهمیت زیاد افزایش آگاهی‌های جنسی زوجین به منظور کاهش آمار طلاق و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن چرا همچنان برنامه مدونی در این زمینه وجود ندارد و یا نهادهای آموزشی مانند وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و علوم و رسانه‌ها از جمله صدا و سیما در این زمینه کم‌کاری می‌کنند؟