هنگامی که شما رایانه جدیدی خریداری می‌کنید یا اینکه ویندوز آن را مجددا نصب می‌کنید، به خاطر نو بودن رایانه و یا پس از نصب مجدد ویندوز، کارایی رایانه‌تان بسیار بالاتر از گذشته شده است. حالا با انجام چند ترفند شما می‌توانید سرعت و کارایی رایانه‌تان را باز هم بیشتر کنید. -تمیز کردن سیستم رایانه است. (مخصوص رایانه‌هایی که چندین ماه از خرید آن گذشته است) ابتدا رایانه را خاموش و سپس برق آن را قطع کنید. حال با احتیاط قاب کیس رایانه خود را باز کنید. خیلی دقت کنید و مراقب باشید، مخصوصا اگر برای اولین بار این کار را تجربه می‌کنید. هیچ جسم فلزی را داخل کیس و نزدیک بردهای رایانه نبرید چون امکان دارد به قطعات الکترونیکی آن صدمه بزند. از لمس کردن قطعات الکترونیکی روی بردهای(مدارهای الکترونیکی) رایانه‌تان پرهیز کنید، زیرا احتمال دارد الکتریسته ساکن حاصل از اصطکاک لباس شما و... باعث صدمه زدن و سوختن آن قطعه شود. حالا با احتیاط گرد و غبار جمع شده در کف کیس را تمیز کنید. مطمئن شوید که فن‌های سیستم‌تان به نرمی می‌چرخند و گرد و غباری هم روی آنها نیست. بعد از اتمام این کار قاب کیس را ببندید، برق را وصل و رایانه‌تان را روشن کنید. حالا نوبت حذف برنامه‌های غیرضروری روی سیستم است، برای این منظور به منوی Start رفته و بعد Control panel را انتخاب کنید تا پنجره آن باز شود. سپس Add or Remove Programs را انتخاب کرده و روی آن کلیک کنید. پنجره‌ای باز می‌شود و لیست برنامه‌های نصب شده بر روی رایانه‌تان را نشان می‌دهد. نرم‌افزارهایی را که نصب کردید و نیازی به آنها ندارید انتخاب کرده و حذف کنید. با سایر برنامه‌های نصب شده کاری نداشته باشید چون در صورتی که یک راه‌انداز سخت‌افزار و یا یک برنامه ضروری سیستم خود را حذف کنید، سیستم شما با مشکل روبه‌رو می‌شود. - پاک کردن فایل‌های غیرضروری پس از اتمام این کار فرصت خوبی است که هارددیسک خود را مرتب کنید. برای این منظور درایو C «هر درایوی که ویندوز در آن نصب شده است» را انتخاب و سپس کلیک راست کنید و گزینه آخر یعنی Properties را انتخاب کنید، پنجره جدیدی باز می‌شود، روی Disk Cleanup کلیک کنید تا اجرا شود سپس قسمت‌هایی که حجم زیادی اشغال کردند، در صورتی که نیازی به آنها نداشتید انتخاب کرده و سپس روی OK کلیک کنید. هر چه این هارددیسک پرتر باشد، کار کردن با رایانه سخت‌تر می‌شود.فایل‌های قدیمی زیاد فضای ارزشمند رایانه شما را اشغال کرده‌اند.برای تشخیص این فایل‌ها تنها کافی است که یک اپلیکیشن دانلود کنید. برنامه‌های مختلفی در بازار برای پی سی و مک موجود است. برای پی.سی، SpaceSniffer یا WinDirStat می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید کدام فایل‌ها بیشترین حجم از هارددیسک شما را اشغال کرده‌اند. اگر از سیستم‌عامل OS X و رایانه مک استفاده می‌کنید، راه ساده‌تری هم وجود دارد، با امکان جستجوی Finder. این برنامه به شما امکان می‌دهد که هر چیز روی رایانه مک شما وجود دارد، از جمله اپ‌ها و برنامه‌ها، هارددیسک‌ها، فایل‌ها، فولدرها و درایوهای دی وی دی را، به شکلی بصری و کاربردی مشاهده کنید. - مرتب کردن فایل‌ها با چیده شدن فایل‌ها به طور مرتب و منظم در کنار هم سرعت و کارایی هارد دیسک و مسلما رایانه‌تان بیشتر می‌شود. این کار به Defrag کردن معروف است. باید Tools را از همان پنجره Properties درایوتان انتخاب کنید. در این قسمت سه بخش وجود دارد که ما بخش Defragmentation را انتخاب می‌کنیم تا پنجره آن باز شود. حالا درایو C را انتخاب و سپس روی دکمه Defragment کلیک می‌کنیم تا کار Defrag آغاز شود ممکن است انجام این کار زمان زیادی ببرد، البته این بستگی به ظرفیت هارد دیسک‌تان و اینکه چقدر از آن اشغال شده است دارد. این کار را برای سایر درایوهایتان نیز انجام دهید.ضمنا برنامه‌های مخصوص این کار وجود دارد، مانند Smart Defrag 3 (برای Windows 8.1) و iDefrag (برای سیستم‌عامل OS X اپل). - جلوگیری از اجرای خودبه خود برنامه ها پس از انجام این کارها حالا وقت آن رسیده تا از شر یکسری برنامه‌های غیرضروری که در هنگام بالا آمدن ویندوز اجرا می‌شوند و با اشغال فضایی از حافظه و گهگاه استفاده از Cpu، سرعت و کارایی رایانه‌تان را کاهش می‌دهند، خلاص شوید. برای این منظور به منوی Start، بروید و Run را انتخاب کنید. حالا در پنجره باز شده عبارت msconfig را تایپ و سپس ok را کلیک کنید. پنجره جدیدی باز می‌شود. گزینه آخر یعنی Start up را انتخاب کنید. حالا لیست تمامی برنامه‌هایی که در هنگام شروع به کار ویندوز، آنها نیز اجرا می‌شوند ظاهر می‌شود. باید برنامه‌های غیرضروری را انتخاب کنید و تیک جلوی آنها را بردارید. به طور مثال دنبال برنامه‌هایی مانند Nero، winamp، iTunes Helper و... بگردید و دقت کنید که فقط تیک آنها را بردارید و Disable نکنید و به سایر بخش‌ها نیز اکیدا دست نزنید که امکان دارد ویندوزتان صدمه جدی ببیند و احتمال اینکه ویندوزتان بالا نیاید بسیار زیاد است. پس از اتمام این مراحل یک‌بار رایانه خود را خاموش و سپس دوباره آن را راه‌اندازی کنید اگر رایانه مک دارید، در System Preferences گزینه Users and Groups را انتخاب کنید و روی برنامه‌ای که می‌خواهید متوقف کنید، کلیک کنید. با چیده شدن فایل‌ها به طور مرتب و منظم در کنار هم سرعت و کارایی هارد دیسک و مسلما رایانه‌تان بیشتر می‌شود. این کار به Defrag کردن معروف است. - استفاده از برنامه‌های تحت وب چرا به خود دردسر بدهید و نرم‌افزار Office را نصب و اجرا کنید، در حالی که همه آن کارها را می‌توان با برنامه‌های Google Docs، Adobe Buzzword یا Peepel انجام داد. امروزه برنامه‌های تحت وب، که می‌توانید در مرورگر خود از آنها استفاده کنید، تقریباً از پس هر کاری بر می‌آیند. آنها دو برتری نیز دارند: سرعت اجرای آنها بسیار بیشتر است و هارددیسک شما را پر نمی‌کنند. اگر شما این پنج قدم را اجرا کردید، ولی رایانه شما همچنان کند است، شاید وقت آن باشد که با یک کارشناس تماس بگیرید یا روی یک دستگاه جدید سرمایه‌گذاری کنید - از بین بردن ویروس ها و بدافزارها برخی معتقدند که بدون نرم‌افزارهای ویروس‌یاب می‌توان سر کرد. به گفته آنها این نرم‌افزارها، بخصوص در پی.سی‌های قدیمی‌تر، حافظه و قدرت زیادی از رایانه را مصرف می‌کند. ولی کسانی که متخصص نیستند، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنند و نرم‌افزارهای ویروس‌یاب نصب کنند. باید نرم‌افزار ویروس‌یاب خود را بر اساس مشخصات رایانه‌تان انتخاب کنید. از جمله این برنامه‌ها که کمترین حافظه و قدرت رایانه شما را مصرف می‌کند، می‌توان به Microsoft Security Essentials، Panda Cloud و Avira اشاره کرد. برای پی.سی این لیست خیلی بلندبالا است. با این که افسانه در امان بودن رایانه‌های مک از دست ویروس‌ها به گوش رسیده، در صورتی که مک شما از حالت عادی کندتر شده است، احتمال وجود ویروس را نادیده نگیرید. با یک ابزار رایگان، مانند ویروس‌یاب Avast یا Sophos می‌توانید خود را بیمه کنید.
