منظور از پارتیشن این است که یک هارد دیسک فیزیکی را به صورت منطقی به واحدهای کوچکتر تقسیم کنید. اصطلاحا این پارتیشن ها را Volume نیز می نامند. این پارتیشن بندی به منظور ذخیره و بازیابی داده ها به کار می رود. کارهایی همچون پارتیشن بندی، افزایش حجم پارتیشن، حذف و مواردی از این قبیل را باید با دقت انجام دهید چرا که یک سهل انگاری موجب از دست رفتن داده های شما می شود. MBR در مقابل GPT در کامپیوترهای قدیمی تر از دیسک هایی استفاده می شد که به صورت) MBR (Master Boot Record فرمت شده بودند اما اخیرا هارد دیسک ها با فرمت جدیدتری به نام GPT (GUID Partition Table) پیاده سازی شده اند. چه تفاوتی بین این دو مدل وجود دارد؟ مدل MBR یا همان Master boot record یک سکتور512 بایتی از دیسک است که اطلاعات مهم همچون اطلاعات بوت شدن سیستم بر روی آن قرار می گیرند به همین دلیل این نام به ان ها اطلاق شده است. MBR در فضای پارتیشن بندی قرار ندارد بلکه قبل از پارتیشن بندی ها بر روی دیسک واقع شده اند. جدول پارتیشن که تمامی درایوها بر روی دیسک را توصیف می کنند، 64 بایت از فضا را اشغال می کنند. هر داده ورودی به جدول 16 بایت را اشغال کرده و شما را به 4 پارتیشن اولیه (primary) محدود می کند. همچنین حجک دیسک MBR، 2 ترابایت است که به طور فزاینده ای تبدیل به مشکل شده است. در مدل GPT محدودیت های اعمال شده در مدل MBR رفع شده است و شما می توانید دیسک هایی بسیار بزرگتر از 2 ترابایت داشته باشید چرا که این مدل برای ذخیره سازی آدرس های منطقی از فضای بزرگتری استفاده می کند. همچنین شما می توانید بیش از 4 پارتیشن داشته باشید و تا 128 پارتیشن Primary را پشتیبانی می کند. همچنین برای ویندوزهای 32 بیتی و 64 بیتی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. دیسک های Basic در مقابل Dynamic زمانی که شما می خواهید اطلاعات خود را بر روی دیسک ذخیره کنیدمی توانید بین دیسک های basic و dynamic یکی را انتخاب کنید. دیسک های basic رایج ترین نوع دیسک در ویندوز هستند که شامل پارتیشن و درایورهای منطقی هستند و یا یک سیستم فایل فرمت شده اند. در این مدل دیسک شما می توانید فایل سیستم هایی همچون Fat32، NTFS را داشته باشید. در این قسمت می توان 4 پارتیشن اولیه (Primary) داشت. در واقع یک بخش از هارد دیسک را با نام peimary partition انتخاب کرده و آن را درایو C نام گذاری می کنیم و مابقی آن را به نام extended partition می شناسیم. RAID تکنولوژی است که از چندین دیسک برای ذخیره سازی داده ها استفاده می کنند و داده ها به صورت نوار وبا حجم مساوی بر روی دیسک ها ذخیره می شوند. در این روش می توان از دیسک ها با حجم های متفاوت استفاده کرد در مقابل دیسک های Dynamic ویژگی های پیشرفته تری را ارئه کرده اند که دیسک های Basic از آن ها پشتیبانی نمی کنند. از جمله این ویژگی ها می توان به قابلیت نوارکشی، تحمل بالا در برابر خطا و سایر موارد اشاره کرد. با تبدیل دیسک از حالت Basic به Dynamic امکانات بسیاری در اختیار کاربر قرار می گیرد اما دیگر نمی توانید همزمان دو سیستم عامل را بر روی آن نصب کنید. Spanned Volumes این قابلیت که در دیسک های Dynamic وجود دارد این امکان را به شما می دهد تا اگر چندین دیسک Dynamic در اختیار دارید، آن ها را ترکیب کرده و یک فضای جدید به وجود آورید. مثلا اگر شما هاردی با 50 گیگابایت ظرفیت خالی داریو و هار دیگری با 20 گیگابایت ظرفیت خالی دارید، می توانید یک Spanned Volumes با حجم 70 گیگابایت ایجاد کنید. بر روی این ولوم جدید داده ها به صورت منظم ذخیره می شوند و ابتدا 50 گیگ پر می شود و بعد 20 گیگ باقی مانده. این نکته حائز اهمیت است که شما در هر هنگام می توانید حجمی را اضافه کنید اما توجه کنید که بدون حذف شدن داده های قبلی نمی توان فضای اضافه شده را مدیریت کرد. از این روش زمانی استفاده می شود که فضای ذخیره سازی کم باشد و مجبور به استفاده از فضای سایر دیسک ها باشیم. از آنجایی که دیسک ها پشت سرهم بوده و داده ها نیز به ترتیب ذخیره می شوند در صورتی که بخشی دچار مشکل شود سایر بخش ها نیز از بین خواهند رفت. RAID 0 (Striped Volumes) ولوم نوارکشی که به آن RAID 0 نیز می گویند، تکنولوژی است که از چندین دیسک برای ذخیره سازی داده ها استفاده می کنند و داده ها به صورت نوار وبا حجم مساوی بر روی دیسک ها ذخیره می شوند. در این روش می توان از دیسک ها با حجم های متفاوت استفاده کرد، با این حال فضایی که هر دیسک اضافه می شود، محدود است. در مرحله بعد اطلاعات به صورت نواری بر روی همه ولوم ها در دسترس هستند. در این روش عملکرد نوشتن تا حد زیادی افزایش پیدا می کند. اگر هاردی را دارید که می خواهید بر روی آن Striped Volume ایجاد کنید ابتدا در قسمت Run عبارت diskmgmt.msc را وارد کنید. توجه داشته باشید که برای انجام این کار می بایست فضای خالی و اختصاص داده نشده ای بر روی هارد شما وجود داشته باشد. از انجایی که امکان Striped Volume بر روی دیسک های Dynamic وجود دارد، بر روی فضای پارتیشن اختصاص داده نشده کلیک راست کرده و گزینه Convert to Dynamic Disk را انتخاب کنید. بعد از این کار مجددا بر روی همان پارتیشن کلیک راست کرده و گزینه new striped volume را برگزینید. پنجره ای نمایان می شود که در سمت چپ آن می توانید بخش های در دسترس را مشاهده کرده و هر کدام را که می خواهید به سمت راست حرکت دهید. حال برای نمایش در قسمت My Computer می بایست نامی برای آن انتخاب کرده و فایل سیستم مربوطه را مشخص کنید. RAID 1 (Mirrored Volumes) این روش را آینه بندی یا RAID 1 می نامند. همان طور که از اسم این روش پیداست، داده ها به هنگام ذخیره بر روی یک دیسک عینا بر روی دیسک دیگری نیز ذخیره می شوند. زمانی که از این روش استفاده می شود سرعت نوشتن آهسته می شود چرا که ویندوز همزمان داده های مشابه را دوبار و یا چند بار به دیسک ارسال می کند. این شیوه برای زمانی مناسب است که بخواهیم از داده های به هنگام خرابی پشتیبان داشته باشیم.
