نویسندگان: حمید اصغری پور، نگار اصغری پور، منوچهر فضلی خانی مهارت ها و کاربردها برای معلمان من به عنوان معلّم قدرتی دارم که می‌توانم زندگی شاگردانم را شیرین و تلخ کنم. می‌توانم تحقیر یا تمسخر کنم، صدمه بزنم یا درمان کنم. روی‌هم رفته این پاسخ من است که تشدید یا تخفیف یک بحران و انسان یا ناانسان شدن یک کودک را معیّن می‌کند.(هایم گینوت) مشاوره و راهنمایی درمدارس برنامه‌ای حیاتی است که در عرصه‌ی تعلیم و تربیت جهان (خصوصاً دوره‌ی آموزش عمومی) از سال‌های دور مورد توجّه قرار گرفته است. چرا که طیّ این دوره دانش‌آموزان در مرحله‌ی آغازین تجربه‌های اجتماعی توأم با رشد فردی قرار دارند. تعلیم و تربیت در دوره‌ی مذکور نقش تعیین‌کننده‌ای در هدایت فراگیر و نقش‌پذیری متناسب وی در جامعه ایفا می‌نماید به‌طوری که ایجاد سرمایه‌ی انسانی و توسعه‌ی فرهیختگی در جامعه‌ی ناشی از تربیت فراگیران در این دوره به ویژه با تأکید بر شناخت توانایی‌ها، استعداد‌ها و علایق آنان است. کتاب حاضر یکی از منابع مفید در جهت ارتقای مهارت معلّمان می باشد. فهرست مطالب: مقدّمه پیشگفتار فصل اوّل معلّمان و مشاوره مشاوره چیست؟ ضرورت رشد مهارت‌های مشاوره‌ای معلّمان مشکلات معلّمان در ایفای نقش مشاوره و راهنمایی نقش مشاوره در فراهم نمودن برنامه‌های راهنمایی مدارس تدابیر هدایتی مشاوره راهنمایی تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی اقدامات هدایتی شبکه‌ی هدایتی تخصّص کارکنان سازمان تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی تجارب مدرسه تأثیر عوامل اجتماعی نقش معلّم ویژه نیازها و وظایف رشدی کودکان در سنین مختلف وظایف رشدی کودکان سنین دبستان وظایف رشدی دانش‌آموزان دوره‌ی راهنمایی و متوسّطه مشکلات نمایان شده توسّط دانش‌آموزان مزایا و معایب استفاده‌ی معلّمان از مهارت‌های مشاوره چگونه معلّمان می‌توانند مهارت‌های مشاوره‌ای خود را افزایش دهند فصل دوم الگوی مشاوره در مدارس چرا برای مشاوره در مدارس به یک الگو نیاز داریم؟ نیازهای مشاوره‌ای کودکان یک الگوی مناسب برای مشاوره در مدارس چهارچوب انسان‌گرایانه الگوی رشدی رویکرد روانی ـ تربیتی الگوی مشاوره‌ای سه مرحله‌ای نگرش‌ها، دانش و مهارت‌های مورد نیاز برای اجرای این الگو در مدارس ملاحظات عملی برای مشاوره در مدارس نتیجه‌گیری فصل سوم آشنایی با مهارت‌های مشاوره اهمّیّت گوش کردن به حرف دانش‌آموزان نکات مورد نیاز برای گوش کردن فعّال موانع ارتباطی رفتار توجه‌آمیز گوش کردن انفعالی بازگو کردن محتوای گفتار انعکاس احساسات انعکاس محتوا و احساسات گوش کردن فعّال خلاصه کردن ارزشمندی مهارت‌های گوش دادن فصل چهارم راهکارهای مداخله‌ای مشاوره‌ی سریع و کوتاه بازسازی روابط تغییر الگوهای تعاملی انعکاس محتوی انعکاس احساسات ابراز احساسات راهکارهای مداخله‌ای در کار رسمی مشاوره رویکرد حلّ مسأله رویکرد مبتنی بر راه‌حل فرض‌های اساسی مشاوره‌ی مبتنی بر راه‌حل تکنیک‌های مشاوره‌ی مبتنی بر راه‌حل راهکارهای مداخله‌ای دیگر شناخت درمانی گشتالت درمانی تمرکزبخشی بازی درمانی هنردرمانی نمایش درمانی درمان نوشتاری رفتار درمانی نقش کلیدی معلّم فصل پنجم توانا ساختن کودکان و نوجوانان حمایت از برنامه‌های عملی تحکیم تغییرات تحقّق خودشکوفایی مهارت رشد فردی مدارس دارای سلامت عاطفی نقش فعّالیّت‌های گروهی مدرسه در رشد عاطفی و اجتماعی مهارت‌های رهبری گروه پویایی‌های گروه یادگیری مبتنی بر تجربه فصل ششم آموزش مبتنی بر رشد عاطفی نقش معلّم ـ نگرش‌ها، رفتار و هدایت کارگروهی بحث‌های گروهی در کلاس درس کار با دانش‌آموزانی که احساسات شدیدی نشان می‌دهند شروع کار ـ تدارک کار گروهی تمرین‌هایی در راستای آموزش مبتنی بر رشد عاطفی فصل هفتم مشاوره‌ی همسالان نمونه‌هایی از نظام‌های موفّق مشاوره و حمایت از همسالان حمایت همسالان معلّم ویژه‌ی همسالان مشاوره‌ی همسالان در قالب تسهیل‌گری اجزای مشاوره‌ی همسالان نقش معلّم در برنامه‌ی مشاوره‌ی همسالان همسالان به عنوان معلّمان مدرسه همسالان به‌عنوان مشاور سایر دانش‌آموزان فصل هشتم نقش معلّمان در راهنمایی و مشاوره با والدین دانش و مهارت‌های مورد نیاز معلّمان مهارت‌ها ... والدین با فرهنگ‌های متفاوت فصل نهم همکاری بین کارکنان مدرسه در راهنمایی و مشاوره‌ی دانش‌آموزان محدودیّت‌های شخصی دریاری کردن همکاری درمدرسه کمک گرفتن همکاری موفّقیّت‌آمیز در عمل مهارت‌های ارتباطی برای همکاری موفّقیّت‌آمیز راهکارهایی جهت بهبود ارتباط با دیگران درخواست کمک و خواهش کردن مواجهه با پرخاش‌گری‌های کلامی نشان دادن همدلی غفلت انتخابی پاسخ به انتقاد ابراز احساسات نتیجه‌گیری در حاشیه: خاطره‌ای جالب از یک معلّم موفّق فصل دهم موضوعات اخلاقی در راهنمایی ومشاوره برای معلّمان مقدّمه ضرورت رعایت مسایل اخلاقی در مشاوره عملکرد شفاف در مشاوره تداخل نقش‌ها نظارت رازداری آسیب به خود و دیگران صلاحیّت معلّم برای ایفای نقش مشاوره‌ای ارجاع فصل یازدهم کارگاه‌های آموزشی توانا ساختن والدین و خانواده‌ها عملکرد خانواده بافت اجتماعی ارزیابی سریع از عملکرد خانواده مهارت‌های اساسی برای معلّمان در ایفای نقش تسهیل‌گری کارگاه آموزش والدین ـ ساختار هر جلسه جلسه‌ی اوّل ـ طرح خانوادگی جلسه‌ی دوم ـ کار روی مشکلات جلسه‌ی سوم ـ توجّه به نظرات و انتقادات فرزندان جلسه‌ی چهارم ـ قرار دادن خود جای دیگران جلسه‌ی پنجم ـ ارزش‌های خانوادگی جلسه‌ی ششم ـ ریشه و هویّت خانوادگی جلسه‌ی هفتم ـ عاطفه و اقتدار در خانواده‌ی من جلسه‌ی هشتم ـ دومین طرح خانواده نتیجه فصل دوازدهم مشاوره در شرایط خاص انتشارات ورای دانش
