آتاکسی آتاکسی اختلال تعادل و ریتم حرکات است از آنجایکه مناطق مختلفی از سیستم عصبی در متعادل ساختن و توازن حرکت دخالت دارند آتاکسی ممکن است ناشی از اختلال فونکسیون سطوح و قسمت های مختلف محور عصبی باشد بهترین طریق اثبات علت آتاکسی این است که تعیین کنیم چه سطحی از سیستم عصبی گرفتار شده است آیا ضایعه درلوب فرونتال است ؟ مکانیسم آن گرفتاری ارتباطات قشری - مخچه ای است که در واقع منظور از این ارتباطات مسیر قشر فرونتال - پل مغزی- مخچه ای است الف - تومور منژیوما - گلیوما و یا تومورهای متاساتیک ممکن است که لوب های فرونتال را گرفتار کنند در بیماران ممکن است نشانه های مخچه ای دیده شود که بصورت طرز خاص راه رفتن و دیس دیا دو کو کنیزی و حتی نیستا گموس است هر چند که این نشانه ها تنها د ر حدود نیمی از بیمارانی که دچار تومور لوب فرونتال هستند ممکن است دیده شوند بعضی بیمارانی که دچار آتاکسی لوب فرونتال هستند ممکن است به پشت سقوط نمایند سایر تظاهرات و اشکال بالینی اختلال فونکسیون لوب فرونتال به صورت رفلکس چنگ شدن و رفلکس چانه عدم قدرت کنترل ادرار و کندی سرعت انتقال ذهن است غالبا سردرد وجود داشته و بیماران ممکن است دچار کدورت ذهن باشند تشخیص با استفاده از کت اسکن امکان پذیر است ب - سندرم شریان مغزی قدامی انسداد ناشی از ترومبوز این شریان لوب های فرونتال را تحت تاثیر قرار می دهد آنوریسم وسیع شریان رابط قدامی ممکن است لوب های فرونتال را دچار ضایعه گرداند پ- هیدروسفالی اتساع شاخ های قدامی سیستم و نتریکولی الیاف حرکتی پاها را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است سبب بروز آتاکسی گردد بعلاوه از بین رفتن حافظه و عدم قدرت کنترل ادرارهم دیده می شود هیدرو سفالی ممکن است ناشی از تومورهایی باشد که سیستم ونتریکولررا مسدود کرده و یا معلول اختلالات وسیع مربوط به جذب مایع مغزی نخاعی باشد آیا ضایعه در مغز در قسمت زیر کورتکس است ؟ مکانیسم آن گرفتاری ارتباطات قشری مخچه ای به انضمام فونکسیون راه پیرامیدال است الف - حملات متعدد حادو زود گذر متعدد در آن علاوه بر آتاکسی عدم ثبات عاطفی رفلکس های سریع همراه با افزایش رفلکس چانه و دیزآرتری وجود دارد آیا ضایعه در ساقه مغزی است ؟ مکانیسم گرفتاری راههای عصبی مخچه الف - دو علت شایع آتاکسی ناشی از ضایعات ساقه مغز سی وی آ و اسکروز مولتیپل است تشخیص بر اساس تاریخچه بیمار و سایر نشانه های مربوط به ضایعات ساقه مغز ( ضایعات متقاطع حسی و یا حرکتی افتالموپلژی بین هسته ای نیستا گموس و دیزآرتری است ) آیا ضایعه درمخچه است ؟ مکانیسم گرفتاری مستقیم مسیر عصبی مربوط به تعادل حرکات الف - نشانه های مربوط به اختلال فونکسیون مخچه ای عبارتند از آتاکسی اندام و تنه و راه رفتن و تکلم نیستا گموس و کاهش تونیسیته عضلانی بر حسب اینکه ساختمان های واقع در خط و سط ویا طرفین مخچه گرفتار شده باشند ممکن است آتاکسی اندام و نیستا گموس واضح در نگاه کردن بطرف خارج وجود داشته باشد و یا وجود نداشته باشد ب - هموراژی انفارکتوس و تومورمخچه غالبا سردرد ناحیه اکسی پیتال و فلج عضلات چشمی وجود داشته و قدرت عضلانی و حس اندام دچار اختلال میگردد هموراژی مخچه ای پروسه حادی است که مستلزم تشخیص فوری و اعمال روشهای جراحی می باشد تومورهای اولیه مخچه د ردوره کودکی دیده شده و در بالغین نادر است ضایعات متاستاتیک در بالغین ممکن است سبب گرفتاری مخچه گردد پ- دژنراسیون نخاعی مخچه ای این سندرم شامل دژنراسیون و آتاکسی فریدریش است در تاریخچه خانوادگی بیمار غالبا سابقه ای دال بر ابتلا و گرفتاری وسیع سیستم عصبی نظیر نوروپاتی محیطی اختلال فونکسیون سیستم پیرامیدال وجود داشته و هم ممکن است همراه با بعضی از این ضایعات دیده شود ت - الکلیسم و ضایعات متاستاتیک ممکن است همراه با دژنراسیون مخچه ای دیده شوند دژنراسیون مخچه ای ناشی از مصرف الکل با آتاکسی در هنگام راه رفتن مشخص شده و در آن گرفتاری بازوها و اختلالات چشمی و تکلم کمتر دیده شده و معمولا همراه با آن پلی نوروپاتی هم وجود دارد آتاکسی شدید همراه با الکسیم به تجویز تیامین جواب می دهد بخاطر داشته باشید که آتاکسی مخچه ای ممکن است معرف وجود ضایعات بدخیم در قسمت دیگری از بدن باشد آیا ضایعه در نخاع شوکی است ؟ مکانیسم آتاکسی بعلت اختلال فونکسیو ن ستون خلفی نخاع و گرفتاری راههای نخاعی مخچه ای و اسپاستیسته ناشی از این ضایعه بعلت گرفتاری راههای پیرامیدال است بخاطر داشته باشید که مثبت بودن تست رومبرگ معرف گرفتاری ستون خلفی نخاع است الف - اسپوندیلوزگردنی با میلوپاتی گردنی همراه است بیماران معمولا دچار درد گردن و بازو بوده و در کلیشه ستون مهره ای گردن تغییرات غیر طبیعی دیده می شود بر حسب اینکه وسعت گرفتاری نخاع شوکی چقدر باشد ممکن است گرفتاری راه پیرامیدال بصورت اختلال فونکسیون ستون خلفی نخاع و اکستانسیون انگشتان پا وجود داشته باشد ب - اسکلروز مولتیپل غالبا نخاع شوکی را گرفتار می کند تشخیص بر اساس وجود ضایعات متعدد در سیستم عصبی است معمولا میزان گاماگلوبولین مایع مغزی نخاعی بالاست پ- کمبود میزان ویتامین ب 12 ممکن است سبب بروز اختلالات متعدد سیستمیک گردد که بصورت گرفتاری ستون های خلفی و جانبی نخاع شوکی ظاهر می شوند از نظر بالینی بیناران قبل از هر چیز از ضعف عضلانی عمومی و پارستزی شاکی هستند کمی بعد بیمار دچار سفتی عضلات و آتاکسی می گردد از بین رفتن حس ارتعاش و موقعیت در بیمار دیده شده که معمولا همراه با اکستانسیون انگشتان و کاهش ویا از بین رفتن رفلکس زانو و یا مچ پا به علت نورو پاتی محیطی است ممکن است تغییرات قدرت ذهن هم دیده شود ت - سیرنگومیلی بصورت ضایعه مزمن و پیشرونده نخاع شوکی و گاهی اوقا ت بصل النخاع می باشد ایجاد حفره در نسج نخاع شوکی سبب انفکاک حس های مختلف و گرفتاری شاخ قدامی نخاع گرفتاری راه کورتیکو اسپینال و اختلالات تروفیک ناشی از گرفتاری الیاف سمپاتیک نخاع شوکی می گردد غالبا در این مورد اسکلیوز وجود دارد سیرنگومیلی ممکن است مادرزادی و یا اکتسابی باشد ث - سایر علل آتاکسی که بعلت اختلال فونکسیون نخاع شوکی ایجاد می شوند عبارتند از تومورهای نخاع شوکی دژنراسیون نخاعی - مخچه ای تابس آیا ضایعه در عصب محیطی است ؟ مکانیسم آتاکسی معلول ضعف عضلانی است و در پولی نوریت ایدیوپاتیک ریشه خلفی گرفتار می شود الف - پلی نوریت ایدیوپاتیک در مراحل اولیه این سندرم و در صورتیکه پلی نوریت بصورت خفیف باشد تظاهر بالینی آن ممکن است بصورت آتاکسی بروز نماید تشخیص بر اساس یافته های زیر است عدم وجود رفلکس افزایش میزان پروتئین مایع مغزی نخاعی و افزایش زمان انتقال ایمپالس عصبی آتاکسی همچنین ممکن است معلول نوروپاتی های شدید محیطی تحت تاثیر سایر علل باشد آیا ضایعه در عضله است ؟ مکانیسم آتاکسی معلول ضعف عضلاتی است الف - میوپاتی اعم از اینکه اکتسابی و یا مادرزادی باشد ممکن است تظاهرات آن همراه با بروز آتاکسی باشد تشخیص بر اساس امتحانات فیزیکی اندازه گیری آنزیم های عضله و بیوپسی عضله است علل نادر تر آتاکسی مزمن پیشرونده عبارتند از بیماری charcot-maietooth سندرم ramsey hunt آتاکسی اسپاتیک فامیلی و کره هانتیکتون آتاکسی ممکن است همراه با سندرم بتالیپوپروتئینی لیپیدوزدیستونیک جوانان لوسمی منژیال ویا همراه با نورو بلاستوم و هیپوتیروئیدیسم نیز دیده شود اشکال حاد آتاکسی همراه با مصرف دارو و مواد شیمیایی با لابیرنتیت حاد حالات و مراحل بحرانی آنمی داسی شکل و لوپوس اریتما توز دیده می شود
