انجیر، میوهای است با خواص بسیار که در روایات پزشکی، توجه ویژهای به آن شده و میوهای مفید برای مقاومت بدن و تضمین سلامتی معرفی شده است. انجیر انجیر میوهای است که در قرآن کریم از آن به نیکی یاد شده و این کلام آسمانی، ارزش انجیر را نشان میدهد. دانش پزشکی، این واقعیت را از نظر علمی تأیید میکند که انجیر میوه با ارزشی است و از لحاظ تأمین سلامتی برای همه ضروریست، چرا که وجود مقدار زیادی فسفر، این حقیقت را نشان میدهد که انجیر در پرورش هوش و حافظه، بسیار مفید است. سرشار بودن انجیر از پتاسیم، تأمین کننده سلامتی کودکان ضعیف و کمخون و بیاشتها است. وقتی بدانیم که گذشته از مواد زندگی و حیاتی، انجیر به مقدار کافی دارای انواع ویتامین ب و ویتامین ث میباشد، آن وقت قبول خواهیم کرد که چرا در کتاب آسمانی ما، این میوه، این قدر مورد تجلیل قرار گرفته است. رفع کننده بوی بد دهان کسانی که از بوی بد دهان رنج میبرند، انجیر میتواند آنها را از این رنج نجات دهد. امام رضا (علیهالسلام) در این مورد فرمودهاند: اَلتّینُ یَذهَبُ بِالبَخرِ؛ انجیر بوی بد دهان را برطرف میکند. (1) استحکام استخوانها کمبود کلسیم میتواند به خرابی دندانها و نیز پوکی استخوان بینجامد. انجیر میوهای است که این کمبود را جبران میکند و به استحکام استخوانها کمک میکند. امام رضا (علیهالسلام) در این زمینه میفرماید: "یشّد الفم و العظم" انجیر، دهان و استخوان را محکم میکند. (2) انجیر، نیروزا، مقوی نیروی جسمی، کمک کننده به هاضمه، ملین و تسکین دهنده تشنگی و حرارت است. تقویت موها یکی دیگر از خواص اعجابانگیز انجیر، تقویت مو و کمک به رشد موهای بدن است. امام رضا (علیهالسلام) میفرماید که انجیر، مو را میرویاند. انجیر، نیروزا، مقوی نیروی جسمی، کمک کننده به هاضمه، ملین و تسکین دهنده تشنگی و حرارت است و شاید به همین خاطر است که امام رضا (ع) میفرماید: وَلایُحتاجُ مَعَهُ إِلی دَواءٍ؛ با وجود انجیر، دیگر شما احتیاجی به دارو ندارید. (3) درمانی برای بیماریها همچنین امام رضا (ع) درباره خواص دیگر انجیر، آن را برای قولنج، مفید برشمردهاند. در این زمینه محمد بن عرفه میگوید: در روزگار امام رضا (ع) و مأمون، در خراسان بودم. [یک بار] از امام رضا (ع) پرسیدم: ای پسر پیامبر خدا، دربارهی انجیر چه میگویی؟ فرمود: «برای قولنج، سودمند است. آن را بخورید.»(4) پزشکان در گذشته، یبوست که عامل بیماری بواسیر است را امالامراض یا مادر بیماریها نامیدهاند. پس اهمیت پیشگیری و درمان آن مشخص است. بهترین داروی آزمایش شده و خوش طعم در این زمینه، انجیر است؛ چرا که فیبر موجود در انجیر، به عملکرد سالم روده کمک میکند و مانع بروز یبوست میشود. از این رو، در آموزههای طبی ائمه (علیهمالسلام) به نقل از پیامبر اکرم (ص) آمده است که: «انجیر بخورید؛ چرا که اگر بنا بود بگویم میوهای از بهشت است، همین میوه را میگفتم؛ زیرا میوهای است بدون هسته. آن را بخورید؛ زیرا بواسیر را ریشهکن میسازد و برای نقرس، سودمند است.» خلاصه آنکه انجیر، مقوی نیروی جسمی، دارای طبیعت گرم، نیروزا، رفع کننده خشونت سینه، درد سینه، سرفه، مسکن حرارت و تشنگی و رفع کننده ورم طحال و مفید در معالجه بواسیر است. محققان، آنزیمی را در انجیر به نام فیین کشف کردهاند که در هضم غذا کمک میکند. اخیراً نیز یک ماده شیمیایی ضد سرطانی از انجیر جدا کردهاند که این ماده در مورد تومورهای بدخیم انسان، اثرش خیلی بیشتر و محسوستر از تومورهای بدخیم موشهای مورد آزمایش بوده است. امام رضا (ع) هم درباره اهمیت و جایگاه با ارزش این میوه، علاوه بر آنکه فرمودند با آن احتیاجی به دارو نیست، میفرمایند: درخت انجیر، شبیهترین گیاه به گیاهان بهشتی است. (5)