قسمت مورد استفاده داروي زيره سياه ميوه آن است که در تيره ماه سال دوم باقطع کامل گياه صورت مي‌گيرد و مي‌گذارند تا برسد. نام‌هاي رايج زيره سياه :زيره، زيره رومي، زيره کرماني، شاه‌زيره، کرويا، کمون رومي،قرنباد. زيره سياه گياهي است دوساله که ارتفاع آن به 30 تا 80 سانتيمتر مي‌رسد، ريشه‌اش راست و دوکي شکل و گوشت‌دار و ساقه‌اش بي‌کرک و شفاف است و برگ هايش به رنگ سبز و در قسمت فوقاني ساقه داراي دمبرگ کوتاهي است که‌انتهاي آن به‌صورت غلافي ساقه را فرامي‌گيرد، گل آذين آن چتر مرکب و گل هايش کوچک و سفيد رنگ است و ميوه‌اش بيضي شکل به رنگ قهوه‌اي تيره يا مايل به زردو شفاف است و زيره در کرمان بيشترين سطح کشت را دارد. ترکيبات شيميايی زیره سیاه زيره سياه حاوي تانن، موم، مواد رزيني، يک روغن ثابت سبزرنگ، موسيلاژ، مواد قندي، مواد ازته و اسانس که شامل دي‌هيدروکاروئول، نوعي ترپن به‌نام‌کارون و دونوع ستن مي‌باشد. قسمت مورد استفاده داروي زيره سياه ميوه آن است که در تيره ماه سال دوم باقطع کامل گياه صورت مي‌گيرد و مي‌گذارند تا برسد. خواص و اثرات دارويی زیره سیاه طبع زيره سياه خيلي گرم و خشک است. زيره سياه داراي خواص مدر، بادشکن، مقوي، زيادکننده شير، قاعده‌آور، نيرودهنده، ضد کرم، هضم کننده، ضد تشنج، قابض، معرق، مقوي معده، قاطع اسپرم است. زيره سياه در موارد بلع هوا، نفخ شکم، برطرف کردن سوءهاضمه، تسهيل هضم غذا، دل پيچه کودکان، انگل معده و روده، دفع بادهاي کليه و مثانه، تنگي نفس، خفقان سرد، سکسکه نفخي، استسقاء به‌کار مي‌رود. زيره سیاه يک داروي سنتي براي رفع سوءهاضمه خصوصاً نفخ شکم است. خوردن زيره سیاه يا روغن آن در رفع سوءهاضمه و دل دردهاي کودکان مفيد است. زيره سیاه داراي خاصيت ضدگرفتگي دارد و براي رفع گرفتگي‌هاي دوران قاعدگي‌مفيد است. مقوي بدن و چاق کننده است. معده را گرم و تقويت مي‌کند و کرم تنيا را دفع‌مي‌کند. و اثر قابل ملاحظه‌اي در جلوگيري از ايجاد بادهاي اضافي در روده و درمان‌اسهال دارد. دم کرده يک قاشق مرباخوري ميوه له شده زيره سياه در نيم ليتر آب جوش‌براي تنبلي اعمال گوارشي 2 ـ 1 گرم ، بي‌اشتهايي، باد يا درد روده مصرف مي‌شود و دانه زيره را يا مي‌جوند و يا از گرد گياه مخلوطي در آب ميل مي‌نمايند. مصرف دم کرده زيره سياه و يا جويدن آن در رفع و کاهش دردهاي ناشي از قاعدگي، دردهاي روده وبي اشتهايي بسيار مؤثر است،مصرف زيره سياه يا روغن آن در رفع سوء هاضمه و دل دردهاي کودکان و تنگي نفس نيز، کاربرد فراواني دارد، دم کرده زيره سياه همراه با گياه " اوجي " در رفع اسهال، نفخ و سندرم تحريک پذيري روده مفيد است. اين گياه داراي خواص ضد عفوني کنندگي، ضد کرم، ضد تشنج و شل کننده عضلات بوده و مقوي و نيروبخش است؛ بنابراين مصرف آن به افراد داراي مشکلات مذکور توصيه مي شود.
