اندومتریوز اندومتریوز بیماری مزمن و خوش خیم زنان است که با حضور سلولهای طبیعی رحم در خارج از حفرهی رحم شناخته میشود. شیوع این بیماری سه تا ده درصد است. بیماری میتواند موجب درد مزمن ، نازایی واختلال خلقی شود. علل اندومتریوز علت اصلی این بیماری بهروشنی مشخص نشده است. مجموعهای از عوامل ژنتیکی و محیطی را به عنوان علت اندومتریوز معرفی میکنند. اندومتریوز ممکن است به دلایل زیر ایجاد گردد: عوامل ارثی اختلالات هورمونی اختلال سیستم ایمنی برخی آلایندهها مانند دیوکسین سابقهی عفونتهای ویروسی علائم اندومتریوز درد شدید قبل از قاعدگی و حتی ضمن آن درد شدید ضمن مقاربت ،دفع ادرار و مدفوع در طول قاعدگی نازائی اختلالات گوارشی (اسهال، یبوست و تهوع) تشخیص اندومتریوز لاپاروسکوپی روش استاندارد طلایی تشخیص اندومتریوز است که ضمن آن نمونه برداری انجام میشود. روشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی نیز برای تشخیص بهکار میروند. طبقهبندی اندومتریوز اندومتریوز جزئی (Minimal): ضایعات منفرد بدون چسبندگی مهم اندومتریوز خفیف (Mild): ضایعات پراکنده و سطحی شامل تخمدانها کمتر از پنج سانتی متر بدون چسبندگی مهم اندومتریوز متوسط (Moderate): ضایعات چند کانونی، سطحی و تهاجمی با چسبندگی تخمدان و لولهها اندومتریوز شدید (Severe): ضایعات چند کانونی، سطحی و تهاجمی شامل تودههای بزرگ همراه با چسبندگی لولهها، تخمدان و کلدوساکدرمان اندومتریوز درمان اندومتریوز شامل درمان هورمونی و جراحیست. هدف از درمان عموماً بازگرداندن قدرت باروری و اصلاح ساختار آناتومیک لگن است. از درمان دارویی برای رفع درد استفاده میشود. داروی مؤثری بر نازائی ناشی از اندومتریوز وجود ندارد.در موارد اندومتریوز پیشرفته، IVF مؤثرترین درمان ناباروری است. غذاهای مفید در اندومتریوز بیمارانی که کمبود برخی مواد غذایی دارند بیشتر به اندومتریوز مبتلا میشوند؛ مانند ویتامین B و منیزیم. ماهی، برنج، ماکارونی، نان، غلات سبوس دار و سبزیجات حاوی ویتامین B و منیزیم هستند. ویتامینهای گروه ب مانند B1، B2 و B6 از عود اندومتریوز جلوگیری میکنند. آنتی اکسیدانها چون بتا کاروتن، سلنیوم، ویتامین C و ویتامین E به همان میزان که در کاهش گرفتگی عضلات و خونریزی در قاعدگی مفیدند، در ارتقای سیستم ایمنی بدن نیز مؤثرند. این آنتی اکسیدانها میتوانند به کنترل اندومتریوز و دردهای ناشی از آن کمک کنند. اسفناج، کلم بروکلی، کرفس، خیار، بادام و روغن گل آفتابگردان و روغن گلرنگ از منابع خوب آنتی اکسیدان بهشمار میرود. دارچین و اندومتریوز دارچین، یکی از مطلوبترین ادویههای موجود در جهان، نقشی مهم در باروری دارند.