باسلام
دوره نوجوانی حد فاصل کودکی و بزرگسالی است، دوره گذرایی است که استقلال در فرد رشد می کند و مشغله فکری در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و هنری، در فرد ایجاد می شود. در این دوره مسایل تحصیلی، روابط بین فردی و خانوادگی و هیجانی پیچیده تر است. بیشتر نوجوانان دوره نوجوانی را به خوبی طی می کنند ولی برخی دچار مشکل های عاطفی، تحصیلی، روابط بین فردی و خانوادگی یا حتی دچار مشکل های روان شناختی می شوند...
در دوره نوجوانی توجه به خود بیشتر می شود، ارتباط با همسالان و خود را در آینه نگاه دیگری دیدن شدیدتر و این موضوع به خصوص در رابطه با جنس مخالف بیشتر است. در این دوره علاقه مند شدن یا حتی همانندسازی با هنرپیشه ها، قهرمانان ورزشی و توجه به مد روز بیشتر است و در موارد بیمارگونه خود را به شکل آنها درآوردن و حتی خالکوبی نام آنها بیشتر دیده می شود. نوجوان در این سن احساس استقلال دارد، تمایل به خودمختاری نشان می دهد و گاهی در برخی موارد از قوانین مدرسه و خانواده سرپیچی می کند و مبارزه منفی به صورت عدم تبعیت و درس نخواندن یا بیش از اندازه به بازی پرداختن در وی بیشتر و گاهی در موارد بیمارگونه قلدرمآب می شود. در مجموع در دوره نوجوانی مشغله های فکری در زمینه های مختلف چه عاطفی و چه هیجانی چه خیالبافی در مورد آینده بیشتر است که روی درس و مطالعه آنها اثر می گذارد... و اما توصیه هایی برای کمک به درس خواندن نوجوانان:
۱. پدرومادر بدانند که فرزند آنها دیگر کودک نیست که بتوانند با زور او را مجبور به درس خواندن کنند زیرا کودک چند سال پیش آنها به نوجوان تبدیل شده است.
۲. والدین از باید ونبایدها بپرهیزند بلکه سعی کنند در محیط دوستانه و مشارکت نوجوان در تصمیم گیری مدیریت درس خواندن را ایجاد کنند.
۳. سعی شود اتاق مطالعه نوجوان مستقل باشد و در مواردی که امکان اتاق مجزا فراهم نیست یک محدوده مشخصی را به عنوان حریم خصوصی وی در نظر گیرند (مانند کمد یا میزمطالعه)
۴. بیش از اندازه به وی سرکشی نکنند و از گفتن الفاظ تحقیر کننده مانند اینکه تو تنبل هستی یا با این طرز درس خواندن به هیچ کجا نخواهی رسید خودداری کنند.
۵. به وسایل یا محیط خصوصی وی کمتر دست زده شود ولی به صورت غیرمستقیم روی رفتار وی نظارت وجود داشته باشد.
۶. در محیط دوستانه برای وی برنامه درسی و بازی و سایر تفریح های سالم آماده شود یعنی برنامه ریزی درسی و فوق برنامه برای وی با کمک والدین و مشاوران مدرسه صورت گیرد و والدین بر حسن اجرای این برنامه نظارت کنند.
۷. ارتباط والدین با اولیای مدرسه به خصوص مشاوران آموزشی و مشاور روان شناسی مدرسه بیشتر شود و در برخی موارد که حرف والدین روی نوجوان کمتر موثر است این ارتباط به صورت غیرمستقیم از طریق مشاوران ایجاد شود.
۸. فعالیت های فوق برنامه و بازی چه بازی رایانه ای و چه بازی ها و ورزش های محیطی برای نوجوان ممنوع نشود بلکه با برنامه ریزی درست زمان درس و تفریح برای نوجوان تعریف شود. مسلما ورزش های گروهی در محیط های سالم برای وی مناسب تر است و برای بازی های رایانه ای هم درحد یک ساعت در روز می توان اغماض کرد.
۹ با عضوکردن نوجوان در کتابخانه های معتبر می توان میزان درس خواندن وی را مدیریت کرد.
۱۰. تغذیه نوجوان به خصوص در ایام امتحان های مناسب و سالم باشد و از مصرف موادغذایی غیرمفید به خصوص مواد دارای ترکیب های نگهدارنده یا رنگدانه دار خودداری شود.
۱۱. میزان خواب نوجوان باید کافی باشد و سعی شود ریتم خواب و بیداری وی تنظیم شود. مسلما خواب شب و بیداری روز بهتر از شب زنده داری است. و کارایی مغز هم در این صورت بهتر است.
۱۲. بهتر است اتاق مطالعه نوجوان نور کافی و غیرمستقیم داشته باشد تا باعث خستگی چشم نشود.
۱۳. نرمش و ورزش روزانه می تواند در مطالعه موثر باشد و محیط پرسر و صدا باعث حواس پرتی می شود.
۱۴. مطالعه پشت سر هم به همان اندازه مطالعه کم می تواند مضر باشد. چون باعث خستگی فکری می شود پس از هر یک ساعت مطالعه اجازه ۱۰ دقیقه استراحت داده شود و به خصوص در امتحان ها.
۱۵. به نوجوان تاکید شود که برای یادگیری مطالب، آنها را تکرار و در یک دفتر یادداشت خلاصه نویسی کند.
۱۶. با توجه به اینکه مشغله های فکری نوجوان باعث حواس پرتی وی می شود سعی شود به صورت دوستانه از طرف والدین یا مشاوران بیان و راهنمایی شوند.
۱۷. در صورتی که وقت نوجوان بیش از اندازه با بازی های رایانه ای تلف می شود می توان با مدیریت صحیح و در عین حال بدون حالت عصبانیت یا تحقیر مانع این کار شد.
۱۸. در صورت گرایش نوجوان به خروج از منزل بدون برنامه ریزی و بدون کنترل یا مصرف سیگار و... نظارت جدی تر از طرف خانواده به عمل آید و قاطعانه برخورد شود ولی از روش های مچ گیرانه که به نام روش های پلیسی معروف است، خودداری شود.
۱۹. سعی شود نوجوان را در فعالیت های اجتماعی مدرسه مانند اردوها، مسابقه های گروهی، روزنامه دیواری، فعالیت های هنری و علمی بیشتر تشویق و ترغیب کرد تا مشارکت بیشتری داشته باشد.
۲۰. دوستان و افراد مرتبط با فرزند نوجوان خود و خانواده های آنها را بهتر بشناسیم و در موارد نیاز از کمک آنها برای کمک به درس خواندن یا اصلاح رفتار نوجوان استفاده کنیم.
۲۱. با کمک مشاوران مدرسه از مزایا و خطرهای استفاده از دنیای مجازی با نوجوان صحبت شود. مسلما وی با این روش هم از مزایای دنیای مجازی استفاده خواهد کرد و هم از ناهنجاری ها و خطرهای استفاده نابجا از آنها آگاه خواهد شد ولی از روش های سختگیرانه باید خودداری شود چون باعث فعالیت های پنهانی خواهد شد. همواره سعی کنید قبل از اینکه پدرومادر یک نوجوان باشید با وی دوست باشید. منتظر بازخوردتان هستم.
موفق و سلامت باشید.
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
تلفن : 88277643-4
بزرگراه جلال بعداز پل گیشا روبروی شعبه بانک کشاورزی پلاک 135 واحد 3 طبقه 2 دوشنبه ها