سام 4 ساله و برادر 6 ساله‌اش رامین تا وقتی كه 2 و نیم ساله شوند تلویزیون تماشا نمی‌كردند، زیرا پدرشان كه از قضا روانپزشك است فکر می کند تماشای تلویزیون هیچ تاثیری بر كودكان ندارد. حالا هم كه بچه‌ها بزرگ‌تر شده‌اند پدرشان به آنها اجازه می‌دهد تكنولوژی‌های روز را امتحان كنند. او از اینكه آنها به این سرعت كار با آنها را یاد گرفته‌اند، شگفت‌زده شده است. این روزها سام فهمیده چطور با آی فون پدرش از او عكس بگیرد. هر چند هنوز یاد نگرفته چطور آن را در اینترنت آپلود كند. بله! شما  در سال 2012 زندگی می‌كنید؛ سالی كه شاید بچه‌های پیش‌دبستانی آن نتوانند بند كفش‌هایشان را ببندند اما می‌توانند با آخرین گجت‌های روز دنیا كار كنند. همه شما می‌دانید كه برای عملكرد بهتر كودكان در مدرسه باید آنها را از دنیای عجیب بزرگ‌ترها كمی منفك كرد اما از سوی دیگر تكنولوژی به طرز اعجاب‌آوری دنیای همه را تسخیر كرده است. اما آیا غوطه‌ور شدن در تكنولوژی می‌تواند با تعاملات انسانی در كودكان جایگزین شود؟ بد نیست با برخی تدابیری كه باید در برابر هجوم این دنیای غریب و هیجان‌انگیز داشته باشید، آشنا شوید.

سال 2010 مطالعه‌ای در ایالات‌متحده نشان داد، كودكان مدرسه‌ای به طور متوسط 7 و نیم ساعت در روز را با تلویزیون، كامپیوتر، تلفن یا دیگر وسایل دیجیتالی می‌گذرانند كه یك ساعت و 17 دقیقه بیشتر از آخرین مطالعه‌ای است كه 5 سال پیش انجام شده بود.

براساس یك مطالعه تقریبا یك‌چهارم والدین آمریکایی آی‌پاد و گوشی هوشمند را در اختیار كودكان‌شان قرار می‌دهند تا بتوانند به كارهای‌شان برسند.

تقریبا 40درصد از كودكان 8 ساله و كوچك‌تر برای برخی كارها از تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند استفاده می‌كنند.

در ایالات متحده استفاده از تبلت‌ توسط كودكان 12ساله و كوچك‌تر، از سال 2011 تاكنون 10درصد افزایش داشته است.

به نظر می‌رسد بسیاری از والدین فكر می‌كنند این ابزار فقط آنها را مشغول نمی‌كند بلكه به كودكان كمك می‌كند بزرگ شوند و یاد بگیرند. بر همین اساس 77درصد از والدین فكر می‌كنند تبلت‌ها به خلاقیت كودكان كمك می‌كند.

بیش از 25درصد از والدین در کشور‌های غربی برای كودكانشان برنامه دانلود می‌كنند!

آینده کودکان ما هم همین است! فکر می‌کنید بچه‌ها در کشور‌های غربی از چه برنامه‌هایی در آی‌پاد و گوشی‌های هوشمند استفاده می‌كنند؟

برنامه‌های آموزشی، پازل، ریاضی و خواندن   42 درصد

بازی‌هایی برای گذران وقت   46 درصد

ویدئو، موسیقی و هنر      28درصد

برنامه‌هایی كه براساس شخصیت‌های تلویزیونی است   19 درصد

دیگر برنامه‌ها          16 درصد

آكادمی اطفال ایالات‌متحده می‌گوید، بیشتر كودكان دست‌كم تا 3-2 سالگی نیازی به دسترسی به فناوری ندارند و تا آنجا كه امكان دارد این وسایل را از كودكان دور كنید. اگر آنها زمان خود را به بازی، گذران وقت با خانواده و خواندن كتاب توسط والدین بگذرانند بهتر رشد می‌كنند.

بسیاری از والدین تماشای تلویزیون برای كودك را به عنوان فرصتی برای خوراندن غذا به او می‌دانند اما در این صورت هم بهتر است برنامه‌هایی متناسب سن كودك و برنامه‌های تلویزیونی آموزشی برایش در نظر بگیرید و بر آنچه بچه‌ها می‌بینند نظارت داشته باشید.

بسیاری از پیش دبستانی‌ها درخواست بازی‌های ویدئویی می‌كنند. این موضوع را باید بدانید که بیشتر بازی‌ها برای انجام، نیاز به خواندن دارند، بنابراین برای كودكان پیش‌دبستانی تنها تعداد محدودی از بازی‌های کامپیوتری مناسبند. پس، پلی‌استیشن کادوی خوبی برای بچه‌های زیر دبستان نیست!

بیشتر بچه‌ها در این سن از بازی‌های كامپیوتری و ویدئویی مانند پلی استیشن لذت می‌برند. حواستان باشد این بازی‌ها متناسب سنشان باشد و به بیش از  2 ساعت در روز نرسد.

قبل از اینكه كودك شروع به بازی كند، درباره اینكه چگونه و چه زمانی بازی را به پایان خواهید برد با او صحبت كنید. بیشتر بچه‌ها در جواب شما به پایان دادن به بازی می‌گویند: «اگر الان خاموش كنم بازی رو می‌بازم» یا «الان نمی‌تونم خاموشش كنم» و بعد دوباره 15 تا 30 دقیقه به بازی ادامه می‌دهند. اگر این اتفاق همیشه می‌‌افتد زمان بازی آنها را محدود كنید و از آنها بخواهید نیم ساعت قبل از اینكه شما به آنها یادآوری كنید بازی را تمام كنند.

هرازگاهی با فرزندتان بازی كنید. خیلی از این بازی‌ها دو نفره یا بیشتر هستند. بچه‌ها از مسابقه دادن با پدر و مادرها لذت می‌برند، بنابراین اینكه با آنها بازی كنید حس خوبی به آنها می‌دهد.

بسیاری از كودكان در این سن شروع به اعمال فشار بر پدر و مادر برای خرید تلفن همراه می‌كنند. اگر می‌خواهید برای او گوشی تهیه كنید باید توجه كنید كه ابتدا گوشی با تكنولوژی بالا برای او نخرید و در استفاده از آن محدودیت قائل شوید. برای مثال وقتی كودك می‌خواهد بخوابد نباید گوشی را با خود به تختخواب ببرد. برخی بچه‌ها تا دیر وقت با گوشی‌شان صحبت می‌كنند و صبح نمی‌توانند بیدار شوند.

اگر به كودك اجازه دادید از اینترنت استفاده كند، باید كنترل كافی بر این مسئله داشته باشد تا از وب‌سایت‌های نامناسب استفاده نكند. تكنولوژی به تنهایی هیچ مشكلی ایجاد نمی‌كند اما مسئله این است كه شما با آن چه كاری انجام می‌دهید. بنابراین همانطور كه غذایی را كه كودك می‌خورد بررسی می‌كنید باید وقتی آنها آمادگی داشتند درباره تمام فناوری‌ها برایشان توضیح دهید و به آنها كمك كنید درباره آنچه می‌بینند و می‌شنوند فكر كنند. مطمئن شوید او از كارهای مدرسه، فعالیت فیزیكی و گذران وقت با خانواده و دوستان برای بازی با این وسایل نمی‌كاهد.

برای كودكان خردسال وسایل الكترونیك می‌تواند به آنها كمك كند تخیل و احساسات‌شان تحریك شود. برخی از این وسایل حتی می‌توانند به ارتقای شنوایی، صحبت كردن و همچنین یادگیری كمك كند.

دستگاه‌های الكترونیك و بازی‌ها تاثیر مثبتی در توسعه مهارت‌های تحلیلی و شناختی دارد. این می‌تواند در ایجاد تفكر خلاق، مهارت‌های تحقیقی، تفكر استراتژیك و پرورش پتانسیل خلاقیت در بچه‌ها نقش مهمی داشته باشد.

این وسایل می‌تواند در بهبود مهارت‌های دستی و سواد كامپیوتری تاثیر داشته باشد. این ابزار همچنین می‌توانند استرس كودكان را كم كند و آنها را سرگرم كند.

یكی دیگر از مزایای قابل ذكر ارتقای اعتمادبه‌نفس آنها با تسلطشان به بازی‌هاست. همچنین در توسعه هماهنگی چشم، دست و ذهن موثر است.

براساس یك نظرسنجی كودكان به طور متوسط 7 ساعت در روز را با تلویزیون، بازی‌های الكترونیكی، اینترنت و تلفن همراه می‌گذرانند. این داده‌ها نشان می‌دهد، كودكان این روزها بیشتر از ساعت كاری والدین را با این وسایل می‌گذرانند.

تحقیقات نشان می‌دهد، این كودكان می‌دانند چطور با گوشی‌های هوشمند كار كنند و حتی بدون كمك مرورگرهای وب را باز كنند. تحقیقات دیگری همزمان نشان می‌دهد، كودكان كمی در این سن می‌دانند چطور بند كفششان را بدون كمك ببندند. این نشان می‌دهد گجت‌ها كودكان را از دنیای واقعی دور نگه می‌دارد.

این بسیار اهمیت دارد كودكان زمانی را بیرون از خانه به فعالیت بپردازند اما ظاهرا سپری كردن این زمان با وسایل الكترونیك جایی برای این قبیل فعالیت‌ها نمی‌گذارد.

خودتان الگو باشید

آیا همیشه تلویزیون روشن است؟ آیا همیشه گوشی‌تان را با خودتان به میز شام می‌آوری؟ بهتر است محدودیت‌هایی در استفاده از فناوری برای خودتان قائل شوید و از اوقات فراغتی كه ایجاد می‌شود برای بودن در كنار خانواده بهره ببرید.

وقتی كه كودك حوصله‌‌اش سر می‌رود و نیاز به استراحت دارد سریع سراغ وسایل الكترونیك نروید. این بهانه خوبی نیست كه وقتی تلویزیون روشن است شما كلی كار برای انجام دادن دارید. بهتر است در این مواقع كودك را از این وسایل دور كنید و جایگزین‌هایی مانند اسباب بازی یا كتاب در اختیارشان قرار دهید.

عادت‌های سلامت رسانه‌ای خلق كنید

تلاش‌ كنید میان خواسته‌های فناوری تمام اعضای خانواده هم زمان تعادل ایجاد كنید. برای مثال می‌توانید یك كامپیوتر بخرید كه تمام اعضای خانواده از آن استفاده كنند. سپس برای هركدام از اعضا زمانبندی مشخصی برای استفاده از آن تهیه كنید. اگر تهیه كامپیوتر برایتان سخت است می‌توانید از كافی‌نت‌ها یا كتابخانه محل كه كامپیوتر دارد استفاده كنید.