روان شناسان معتقدند بعد از هر ازدواج، زن و مرد با يک افت هيجاني روبه رو مي شوند و عشق و صميميت ميان آنها کم رنگ مي شود که عدم توجه به آن در طولاني مدت باعث طلاق عاطفي يا زندگي خاموش مي شود. امروزه طلاق عاطفي، بنيان خانواده ها را نشانه گرفته که باعث به زانو درآمدن تلاش هاي عاطفي طرفين براي بقاي زندگي مشترک شان است و زن و شوهر بدون آنکه رسمي و قانوني از هم جدا شوند، عواطف خود را از هم دريغ مي کنند و از يکديگر روي برمي گردانند. ناگفته نماند که طلاق عاطفي يک پديده تک عاملي نيست بلکه مجموعه اي از عواملي است که با هم منجر به زندگي خاموش مي شود.

 

 

در زمينه راهکارهاي جلوگيري از طلاق عاطفي و افزايش نشاط در زندگي مشترک با دکتر عليرضا شيري، مدرس دانشگاه صحبت کرديم که آن را در زير مي خوانيد.

 

 

 

 

 

 

دکتر شيري معتقد است تمامي پروسه هايي که منتهي به ازدواج مي شود، داراي نقطه اي است به نام برگشت ناپذيري و انسان هميشه با هر مساله اي که برگشت ناپذير باشد، مشکل دارد، چراکه دچار نوعي هراس مي شود که شايد انتخاب هاي بهتري را داشته و آنها را از دست داده است که البته اين نوع هراس بيشتر در مردها عيان مي شود. البته ناگفته نماند کساني که به بلوغ ازدواج رسيده اند، از اين نقطه برگشت ناپذيري عبور کرده اند. دکتر شيري مي گويد: در زمينه ازدواج ما با دو گروه از افراد روبه رو هستيم؛ گروه اول، شامل کساني مي شود که به دليل شيفتگي هاي موقت، دلبري هاي کوتاه مدت و نيازهاي جنسي ازدواج مي کنند و براي آنها ازدواج در واقع مثل تاريخ قبل و بعد از هجرت است. اين گروه، افرادي کوچک هستند که اغلب احساس مي کنند اشتباه کرده اند و به دليل فوبياي طلاق که از آن به نام پايان زندگي نام مي برند، به زندگي کسالت آور خود ادامه مي دهند. اما در مقابل با گروه دومي از افراد که ازدواج مي کنند، مواجه هستيم که داراي بلوغ و مسووليت پذيري در زمينه ازدواج هستند و وارد زندگي مشترک شده اند و بعد از اينکه ماه عسل که ما از آن به عنوان نماد شور و نشاط اوليه در زندگي نام مي بريم، تمام مي شود و با چهره هاي ديگري از ازدواج روبه رو مي شوند مثل اينکه در نظر زن، مرد هميشه عنصر برنده و جنگجوي کامل است اما ممکن است در واقعيت زندگي مرد اين گونه نباشد و مرد بعضي جاها ضعف هايش را هم وارد زندگي کند. اما اين گروه در نهايت به دليل شناخت مشکلات و مهارت ها سعي مي کنند با ايجاد تداوم شور و نشاط ازدواج خود را پايدار نگه دارند.»

 

 

 

 

 

 

وقتي زن و مرد بعد از مدتي زير يک سقف و در کنار هم زندگي مي کنند، به اصطلاح بسياري از روان شناسان فرافکني هاي منفي آغاز مي شود يعني قشنگي ها ديگر ديده نمي شود يا اگر هم ديده شود، فروغ اوايل را نخواهد داشت و آنچه براي زن و مردم مورد توجه قرار مي گيرد، زشتي هاست و وقتي افراد نتوانند مسايل و اين زشتي ها را در زندگي هضم کنند، زندگي شان به سمت نابودي پيش مي رود. ما مي رسيم به اين نقطه که «وقتي افراد نتوانند با مشکلات خود کنار بيايند، زندگي آنها تَرَک برمي دارد و بلد نيستند که آن ترک را ترميم کنند. گوگل بال، زوج درماني است که کتاب خوبي به نام «آخرين راه» نوشته و معتقد است ازدواج براي خيلي ها که دل شان را صابون زده اند، يک تصوير روتوش شده دارد و در واقع يک فريب دسته جمعي است منظور وي را من اين گونه توضيح مي دهم که وقتي ما مي خواهيم براي مسافرت هتلي را رزرو کنيم، ابتدا عکس هاي آنها را در اينترنت مي بينيم که هتل ها بسيار شيک و داراي اتاق هاي بزرگي هستند اما وقتي که وارد هتل مي شويم، متوجه خطاي شناختي خود مي شويم که اتاق ها و هتل آن گونه که به ما نشان داده شده بود، نيستند در واقع تصوير ازدواج نيز يک تصوير روتوش شده است و تا آنجا که ممکن است جامعه و متخصصان بايد در زمينه ازدواج افسون زدايي کنند و تصوير واقعي زندگي مشترک را با راه حل هاي مشکلات به جوان نشان دهند.»

 

 

 

 

 

 

ازدواج و زندگي زناشويي به زن و مرد يک سري سودها و نفع هايي را مي رساند که دکتر شيري آنها را به عنوان منافع واقعي ازدواج معرفي مي کند:

 

 

امنيت عاطفي: منظور، تعلق خاطر زن و مرد به يکديگر است بدون اينکه نگران باشند رقابتي در ميان است يا لازم باشد خود را براي جذب آن محبت خيلي لايق تر نشان دهند. ? پاداش اجتماعي: شما که متاهل باشيد خيلي بيشتر مورد احترام جامعه، کسبه، بانک ها و حتي سفارتخانه هايي هستيد که مي خواهند ويزاي توريستي به شما دهند! در واقع جامعه کسي را وارد بازي هايش مي کند که متاهل باشد. ? امنيت جنسي: خيال زن و مرد آرامش دارد که در آغوش کسي است که متعلق به اوست و همزمان احساس متعلق بودن به ديگري را نيز انسان تجربه مي کند ? پاداش هاي متافيزيکي: تمامي اديان و مذاهب از ازدواج به عنوان يک عامل حفظ ايمان نام مي برند و ما نمي توانيم منکر اين مساله شويم که آموزه هاي ديني ما احساس «من خوب هستم» روان شناسان را با ازدواج به ما مي دهد.

 

 

 

 

 

 

امروزه آمارها نشان مي دهد طلاق عاطفي در جامعه ايران دو برابر طلاق رسمي است که متاسفانه گريبانگير جامعه شده. نداشتن عاطفه، محبت و خاموش شدن شعله هاي عشق ، زندگي زناشويي را به ورطه نابودي کشيده است. دکتر عليرضا شيري، طلاق عاطفي را اين گونه شرح مي دهد: «ازدواج مانند دويدن در يک پيست «دو با مانع» است و وقتي که افراد گمان کرده باشند که ازدواج، دويدن در يک پيست صاف صد متر است، با ديدن موانع، شروع به نق زدن مي کنند و در اين هنگام است که ما مي گوييم فاصله گيري عاطفي در حال رخ دادن است. افراد پس از ازدواج با يک افت هيجان روبه رو مي شوند که شامل احساس ناکامي و گيرافتادگي است که موجب واکنش هاي اضطراب، بدخلقي و ناسازگاري مي شود که البته اين افت هيجاني بسيار طبيعي است و بايد به زوج ها براي گذر از اين موضوع و تداوم و افزايش نشاط در زندگي آموزش داد.»

 

 

 

 

 

 

دکتر شيري براي ارتقاي سازگاري و تداوم زندگي مشترک و مقابله با افت هيجاني راهکارهايي را ارايه داده است که در زير خلاصه وار شرح داده مي شود.

 

 

خلوت هاي يک نفره داشتن: فردي که خلوت آشفته و به هم ريخته و مضطرب داشته باشد، براي همسرش نمي تواند کيمياگري کند. وقتي زن و شوهر از درون و در خلوت هاي خود شاد نباشند، نمي توانند شادي را در طرف مقابل شان جست وجو کرده و زندگي شادي را فراهم کنند.

 

 

کشف کردن طرف مقابل: افراد در رابطه بايد مدام زندگي خود را رصد کنند و براي حل مشکلات شان گفت وگو کنند نه مخاصمه، چراکه مخاصمه باعث خراش رابطه زناشويي مي شود. حتما زماني را بگذارند تا عصبانيت هاي خود را به دور از هياهو و داد و بيداد و نمايش قدرت، حل کنند. مهارت انتقاد کردن را بياموزند حداقلش اين است که:

 

آدرس دار و بدون حاشيه با هم انتقاد کنند.

 

يکي يکي مسايل را مطرح کنند.

 

بلد باشند چه زمان بهترين موقع عقب نشيني است نه پيشروي.

 

عزت نفس يکديگر را هدف قرار ندهند که درست کردنش بسيار سخت است.

 

 

ايجاد سرگرمي: براي يک رابطه متداوم با شور و نشاط بايد زن و شوهر به سرگرمي هاي متنوعي بپردازند که مي تواند شامل بازي هاي رايانه اي، کارتي، ورزش هاي مشترک و... باشد و تا حد امکان سهم تلويزيون را در خانه کمتر کنند زيرا باعث سردي روابط مي شود.

 

 

صله رحم فاخر: بازديد از اقوام که از سنت هاي نبي اکرم(ص) است؛ تا حد امکان بايد به برنامه هاي زن و شوهرها اضافه شود. ميهماني رفتن و سرزدن، به رکود زندگي تحرک مي بخشد. بعد از اقوام، زن و شوهر مي توانند با دوستان خود رفت و آمد کنند؛ دوستاني که دغدغه هاي آنها نزديک دغدغه هاي خودشان باشد. نبايد با دوستاني معاشرت کرد که روحي آلوده دارند و موجب به هم ريختگي حال ما مي شوند. در اين زمينه بسيار بايد حواس جمع بود همان طور که با فردي که سياه سرفه دارد، نزديک نمي شويم.

 

 

مهارت متفاوت بودن و حل مساله: زن و شوهر بايد بدانند که با يکديگر متفاوتند و راه حل مناسبي را براي متفاوت بودن شان، بيابند و به طرف مقابل شان فرصت دهند و از وسواس هميشه برنده بودن دست بردارند و اجازه دهند که همسرشان نيز برنده باشد؛ هرچند که ممکن است سليقه يا پيشنهادش اشتباه باشد؛ سکان دار کشتي بودن نياز به سرکوب و سلطه گري ندارد