طعم این خربزه را به فرزندتان بچشانید!
بچه ها هم مثل ما بزرگترها همواره در حال انتخاب کردن هستند. انتخاب اینکه چه لباسی بپوشند؟کدام بازی را انجام بدهند؟ با چه کسی بازی کنند؟ و ....
شاید جالب باشد که بدانید بچه ها گوش دادن یا ندادن به حرفهای شما را هم انتخاب می کنند! حالا که بچه ها همیشه در حال انتخاب کردن هستند، چرا از این قابلیت شان استفاده نکنیم تا مسئولیت رفتارشان را بپذیرند؟
طعم «خربزه انتخاب» را به فرزندتان بچشانید!
هرچقدر به بچه ها بیشتر حق انتخاب بدهیم، فرصت بیشتری برای اتخاذ تصمیمات خوب خواهند داشت و در نتیجه شما هم کمتر از دستشان عصبانی خواهید شد. به کودک خود – در چهارچوب سن و توانمندی هایش- حق انتخاب بدهید و بگذارید پیامد انتخاب هایش را تجربه کند. این پیامدها می توانند مثبت یا منفی باشند. اکثر بچه ها حد و مرزها و پیامدهای شکستن آنها را می سنجند اما این پیامدها الزاماً تنبیهی نخواهند بود و می توانند «نتیجه انتخاب خوب» باشند.
روش پیامدها چیست؟
پیامدها دو نوع هستند: طبیعی و منطقی.
پیامد طبیعی:
همان قوانین طبیعت یا سیر طبیعی وقایع بدون دخالت والدین هستند.
مثلاً:
اگر کودک در روز بارانی پالتو نپوشد، خیس می شود.
اگر کودک شام یا نهار نخورد، چند ساعت بعد گرسنه می شود.
اگر کودک دیر بخوابد، فردا خسته و خواب آلود خواهد بود.
اگر به بچه ها بگویید فقط لباسهایی که داخل سبد هستند را می شورید و آنها لباسهایشان را داخل سبد نیندازند، لباسهایشان شسته نخواهند شد.
اگر کودک به دوستش توهین کند دوستش با او بازی نخواهد کرد.
اگر بند کفشش را نبندد، به زمین خواهد خورد.
و ...
اینها پیامدهای «طبیعی» کارهای بچه هاست که باید به آنها اجازه دهید تجربه شان کنند. فقط به عنوان والدین مراقب باشید پیامدهای خطرناک را تجربه نکنند. بنابراین اگر تصمیم گرفته اید خود را کنار بکشید، دیگر نباید دائماً تذکر بدهید که:
«هوا ابری است. کاپشنت را با خودت ببر! ممکن است باران ببارد، چتر ببر!»
اجازه بدهید فرزندتان خیس شدن را تجربه کند تا متکی به نفس بار بیاید. زیرا پیامدهای طبیعی، عضلات روانی کودک را پرورش می دهند.
تصمیم بزرگ
بنشینید و یک بار هم که شده به پیامدهای طبیعی یا پیامدهایی که نیازی به دخالت شما ندارند درست و حسابی فکر کنید و تصمیم بگیرید از امروز اجازه بدهید فرزندتان پیامدهای طبیعیِ کارهایش را تجربه کند و درس عبرت بگیرد. رسول خدا صلی الله علیه واله فرمودند: «حق فرزند بر پدر این است که به وی ادب بیاموزدو در جایگاه شایسته ای قرارش دهد.»1
فرض کنید فرزندتان غذای نهارش را در خانه جا می گذارد. و این اتفاق چندین بار تکرار شده است. این بار که این اتفاق افتاد به جای اینکه غذایش را به مدرسه ببرید اجازه دهید یک روز نهار نخورد. او با یک وعده غذا نخوردن از دست نمی رود، ولی در عوض با چشیدن طعم گرسنگی، دیگر غذایش را در خانه جا نمی گذارد.
پیامدهای منطقی را شما به عنوان والدین ایجاد می کنید! یعنی این پیامدها را با بحث و صحبت پدید می آورید. البته یادتان باشد که این پیامدها وقتی اثربخش هستند که کودک آنها را منطقی بداند
پیامد منطقی:
اگر پیامد طبیعی در بین نبود یا اینکه پیامدهای طبیعی رفتار نادرست فرزندتان، خطرناک بودند، آنگاه باید از پیامدهای منطقی استفاده کنیم.
پیامدهای منطقی را شما به عنوان والدین ایجاد می کنید! یعنی این پیامدها را با بحث و صحبت پدید می آورید. البته یادتان باشد که این پیامدها وقتی اثربخش هستند که کودک آنها را منطقی بداند. به عبارت دیگر، پیامد باید با رفتار نادرست، «جور» باشد! یعنی علیرغم اینکه آن پیامد برای کودک خوشایند نیست، ولی از نظر او معقول و منطقی باشد.
مثلاً:
از فرزند خود می پرسید که دوست دارد برای صبحانه، بیسکوییتش را داخل شیر بیندازد یا نه؟ او تمایل نشان می دهد و یکی از بیسکوییت ها را برداشته داخل شیرش می اندازد. بعد نظرش عوض می شود. آموزش پیامد منطقی یعنی شما به او بگویید: «متاسفم عزیزم. امروز این را انتخاب کردی پس باید همینجوری شیرت را بخوری. فردا می توانی جور دیگری، صبحانه ات را بخوری.» چرا این را می گویید؟ چون وقتی بیسکوییت را داخل شیر انداخته پس یعنی تصمیم خود را گرفته است. شما با این روش برخورد، به فرزندتان روش برنامه ریزی، هدر ندادن غذا و قبول پیامد تصمیماتش را می آموزید.
به فرزندتان پول تو جیبی می دهید و می گویید که این پول برای یک هفته اوست. اما او تمام پولش را یک روزه خرج می کند و دوباره برای گرفتن پول به شما مراجعه می کند. به او بگویید: «شنبه هفته بعد به تو پول می دهم.»
هشدار مهم به والدین
در دفعات اولی که بچه ها قرار است پیامد رفتار نادرستشان را تجربه کنند، ممکن است شاهد غر زدن، آه و ناله، گلایه، و یا حتی داد وبیداد و پرخاشگری آنها باشید. ممکن است بخواهند عاطفه شما را تحریک کنند و با اشک و گریه و زاری و یا قول دادن برای دفعات بعد و استثنا کردن این دفعه، نظر شما را عوض کنند. حواستان باشد هنگام استفاده از روشِ «پیامدهای طبیعی و منطقی» قاطعیت شما خیلی مهم است! وگرنه این روش جواب نخواهد داد.
به عبارت دیگر، «یک بار»! نه چندین بار و مکرر؛
و «با قاطعیت و محکم» نه با خشونت و عصبانیت؛
و «با ملایمت و احترام» نه با تحقیر و برچسب زدن، به او بگویید که «این پیامد تصمیم خودِ توست». همین!
و در آخر
یکی از مهمترین چیزهایی که برای تربیت کودکتان به آن نیاز دارید این است که به او بیاموزید در مواردی که خودش تصمیمی می گیرد، باید پیامدهای آن را هم قبول کند. یادمان باشد که رسول خدا صلی الله علیه واله فرمودند: «فرزندانتان را نیکو تربیت کنید که آمرزیده می شوید.»
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 10-05-1394, 21:36 بازدیدها : 613
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
