اصول تربیت کودک مطابق با میلتان
چگونه می توان رفتارهای مطلوب و خوشایند را به کودک آموخت و همچنین به کدام طریق ممکن و صحیح و بدون توسل به تنبیه، او را از رفتارهای نامطلوب و نا خوشایند بر حذر داشت؟!
به جرات می توان اذعان نمود که این سوال، دغدغه بسیاری از والدین آگاه و روشنفکر است که در جهت پرورش و تربیت یک کودک سازگار و بهنجار گام بر می دارند و متمایلند با آشنایی و شناخت اصول صحیح تربیتی و راهکارها و فنون آن ، فرزندی دلخواه و موجه از نظر خود و دیگران به بار آورند.
روان شناسان از دو تکنیک « بازی کودک » و « بازی والدین » برای آموزش پدر و مادرها بسیار استفاده می کنند.
در این یادداشت به آموزش تکنیک بازی کودک می پردازیم و در یادداشت دیگری از تکنیک بازی والدین صحبت خواهیم نمود.
تعلیم« بازی کودک »
هدف از « بازی کودک » افزودن رفتار مطلوب و خوشایند کودک از طریق دنبال کردن، توجه و تحسین است. بازی کودک خیلی به نفع شما و فرزندتان است.
* بازی کودک رفتارهایی را به کودک شما یاد می دهد که برای شما مطلوب و مقبول هستند. اگر می خواهید فرزندتان بعضی از رفتارهای خود را ترک کند باید به او بفهمانید شما چه رفتارهایی را دوست دارید.
*دنبال کردن رفتار فرزندتان، با توجه کردن به رفتارهای مطلوب او و تحسین این رفتارها، زمینه رابطه ای خوشایند و مثبت را فراهم می آورد. این کار باعث می شود فرزندتان بخواهد شما را خشنود کند.
* بازی کودک به شما یاد می دهد رفتار خود را با دقت بیشتری زیر نظر بگیرید و در پاداش دادن به رفتارهای خوب وبی توجهی به رفتارهای نا مطلوب او و تنبیه آن رفتارها، یک دست تر عمل کنید.
*کودکان با نگاه کردن به والدین خود چیز یاد می گیرند. بازی کودک به فرزندتان یاد می دهد رفتارهای مطلوب دیگران را دنبال کرده و آنها را تحسین کند. حتی ممکن است رفتار شما را تحسین کند.
* تنبیه رفتار نا مطلوب وقتی بیشترین تاثیر را دارد که تعاملات مثبت شما با فرزندتان زیاد باشد. رابطه مثبت شما با فرزندتان، ضرورت تنبیه را نیز کم می کند!
* دو مهارت فکورانه گوش دادن و توجه کردن به رفتار فرزند و تحسین رفتار فرزند، دو مهارتی هستند که می توانید در طول رشد فرزند خود از آنها استفاده کنید. این دو مهارت به فرزند شما می فهمانند که به اعمال و افکار او علاقه مندید و کاری می کنند تا بیش از پیش حرف دلش را با شما در میان گذارد. در ضمن به حرف دل شما نیز اهمیت خواهد داد.
* فرزندتان احساس خوبی در مورد خودش پیدا خواهد کرد چون با این بازی به او می فهمانید چه چیز او را دوست دارید.
مراحل موفقیت
زمان: هر روز وقتی را صرف توجه کردن به فرزندتان کنید. بهتر است وقت خود را طوری تنظیم کنید که بتوانید این کار را به طور روزمره انجام بدهید. زمان مورد نیاز، 5 تا 20 دقیقه است. شما می توانید از یک زمان سنج استفاده کنید خصوصا وقتی برای اولین بار است که از سه مهارت دنبال کردن، توجه، تحسین استفاده می کنید.
فعالیت کودک: به فرزندتان حق انتخاب دهید. فعالیت هایی چون چیدن مکعب ها، نقاشی، جورچین و پازل یا چیدن لگوها که به کودک امکان ابراز آزادانه خودش را می دهند، فعالیت های خوبی هستند. از قصه خوانی پرهیز کنید. به فرزندتان بفهمانید این وقت را به او اختصاص داده اید و 5 تا 20 دقیقه فقط با او بازی می کنید.
دنبال کردن: منظور از دنبال کردن این است که اعمال فرزند خود را نزدیک و با علاقه زیر نظر بگیرید. در این حالت نباید روزنامه بخوانید یا به چیز دیگری فکر کنید.
وقتی فرزندتان مشغول انجام دادن رفتار نامطلوبی است که ضرری برای او ندارد و یا چیزی را خراب نمی کند، توجهی به رفتار او نکنید(یعنی دنبال کردن، توجه کردن یا تحسین را قطع کنید). به این ترتیب فرزندتان می فهمد که رفتار او را دوست ندارید. نادیده گرفتن، کار سختی است ولی با تمرین کردن آن در بخش بازی با کودک بتدریج آسان می شود
توجه کردن: خودتان را مجری مسابقه فوتبال رادیو در نظر بگیرید. می خواهید اعمال فرزندتان را با شور و شوق فراوان و با تمام جزئیات آن گزارش دهید. به این ترتیب:
در مورد اعمال فرزندتان خواهید گفت:
« تو داری یک برج بلند می سازی »
« تو داری با دقت ماشین می رانی »
« تو داری با یک مداد شمعی قرمز دایره می کشی »
در مورد جای فرزندتان خواهید گفت:
« شما روی کف اتاق نشسته ای »
«داری عکس یک خانه را به من نشان می دهی»
« داری برج خودت را وارسی می کنی»
در مورد خلق یا ظاهر فرزندتان خواهید گفت:
« داری می خندی »
« داری پیراهن سبز رنگ می پوشی »
« داری به سختی کار می کنی و دقت به خرج می دهی »
فکورانه گوش دادن: با فکورانه گوش دادن، به فرزندتان می فهمانید به حرف هایش گوش می دهید و به حرف های او علاقه مندید. شما به طریق زیر می توانید فکورا نه گوش دادن خود را بروز دهید:
با تکرار حرف های فرزندتان
کودک: من یک مکعب سبز می خواهم
والد: مکعب سبز می خواهی
کودک:دوست دارم با تو بازی کنم
والد:دوست داری با من بازی کنی
کودک: از این مکعب ها بدم می آید
والد: از این مکعب ها بدت می آید
بازی کودکان
با شرح و بسط حرف های کودک
کودک:من مکعب سبز می خواهم
والد: برای خانه ات مکعب سبز می خواهی
کودک: دوست دارم با تو بازی کنم
والد: از بازی کردن با من خوشت می آید
کودک:من از این مکعب ها بدم می آید
والد: ظاهرا عصبانی هستی
تحسین: شما با مشخص کردن علایق خود می توانید فرزندتان را تحسین کنید. برای مثال می توانید بگوئید: « خیلی خوشم آمد که خورشید را زرد کردی »یا « خیلی خوشم آمد که ماشین ها را با دقت داخل جعبه ها گذاشتی ». از تحسین های کلی مثل خوبه هم می توانید استفاده کنید. فایده تحسین مشخص این است که کودک می فهمد علائق شما چه هستند و اطلاعات بیشتری در اختیارش می گذارید. البته تحسین مشخص قدری تمرین می خواهد ولی رفته رفته آسان می شود. یکی دیگر از راه های تحسین فرزندتان بغل کردن، بوسیدن و لبخند زدن است.
نادیده گرفتن: وقتی فرزندتان مشغول انجام دادن رفتار نامطلوبی است که ضرری برای او ندارد و یا چیزی را خراب نمی کند، توجهی به رفتار او نکنید(یعنی دنبال کردن، توجه کردن یا تحسین را قطع کنید). به این ترتیب فرزندتان می فهمد که رفتار او را دوست ندارید. نادیده گرفتن، کار سختی است ولی با تمرین کردن آن در بخش بازی با کودک بتدریج آسان می شود. اما اگر فرزندتان مرتکب رفتار مخربی می شود باید بازی را قطع کنید.
سوال نکردن و فرمان ندادن: سوال نکردن(یعنی طرح نکردن سوالاتی چون « چه کار می کنی؟» « خوشحالی مگر نه؟ »« چه چیزی می کشی؟» ) و فرمان ندادن (یعنی مطرح نکردن جملاتی « مثل ماشین را به من بده »، « این را آن بالا بگذار ») خیلی مهم است. این سوالات و فرامین در بازی با کودک خلل ایجاد کرده و بی جهت آن را منظم می کنند.
تعلیم ندادن: بازی با کودک جای تعلیم دادن به فرزند یا کشف اطلاعات او نیست. بلکه جای آن است که اعمال وی را دنبال کنید و بفهمید چقدر می داند و چقدر می تواند کارهای خودش را انجام بدهد.
مشارکت والد: مهم آن است که اعمال و فعالیت های فرزند شما محور باشد. به این ترتیب می توانید با دادن وسایل به دست فرزندتان و تقلید کردن بازی او، مشارکت خود را نشان بدهید، به شرط آن که توصیف و تحسین اعمال فرزند خود را فراموش نکنید. مراقب باشید به اعمال فرزندتان خط ندهید و دنبال منظم کردن آن نباشید.
تکلیف روزانه: هر روز بین 5 تا 20 دقیقه بازی کودک را تکرار کنید ولی مراقب باشید مدت آن از 5 دقیقه کمتر نشود.این 5 تا 20 دقیقه مجالی است برای تمرین توجه، فکورانه گوش دادن و مهارت تحسین کردن. در ضمن مجالی است برای خوش بودن با فرزندتان و شناختن او. هر بار که با فرزندتان بازی می کنید کلیات آن را روی برگه ای ثبت کنید. یادتان باشد می توانید این مهارت ها را درطول روز تمرین کنید. هدف آن است که این مهارت ها را به طور خودکار در تعاملات روزمره خود با فرزندتان بکار بندید.
خوش بگذرد!! شما می توانید در زندگی فرزندتان تغییری ایجاد کنید!!
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 12-05-1394, 15:20 بازدیدها : 948
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
