حیا اما از نوع ناپسند
یکی از صفات مذموم که ممکن است از کودکی دامنگیر انسان شود و تا پایان عمر مانند یک بیماری مزمن همواره صاحبش را رنج دهد، کم رویی و خجالت کشیدنهای بی مورد و نابجاست. این حالت روانی مانند بسیاری از صفات ناپسند از احساس پستی و عقده حقارت سرچشمه می گیرد.
تماشایم کنید؛ من خجالت نمی کشم
عوامل متعددی می توانند منشا پیدایش خوی کم رویی و خجالت کشیدن در کودکان شوند. و آنان را با این خلق ناپسند بار آورند. به طور یقین گفتار و رفتار توهین آمیز نسبت به کودک یکی ازعوامل مهم محسوب می شود، طفلی که از اول زندگی مورد تمسخر و تحقیر دیگران واقع شده و روانش از ضربات اهانت آسیب دیده است خود را ناچیز و کوچک می بیند و در خود احساس پستی و حقارت می کند.
چنین کودکی گرفتار حالت انفعال و شرمندگی است و قهرا از آمیزش با مردم ترسان است فایده اجتماعی خوی پسندیده شرم و حیا جلوگیری از گناهان و بازداشتن مردم از آلوده شدن به معاصی و اعمال خلاف اخلاق است. هر انسانی به طور طبیعی مایل است در راه اعمال تمایلات نفسانی خود، از هر جهت آزاد باشد و به تمام خواسته هایش جامه عمل بپوشد ولی این آزادی بی قید و شرط موافق صلاح و سعادت او نیست.
امام صادق علیه السلام درباره حیا و اثر روانی آن به مفضل فرمودند: اگر تاثیر شرم و حیا نمی بود احترام مهمان و وفای به عهد مراعات نمی شد، اگر حیا نمی بود در قضای حوایج و جلب نیکیها و اجتناب از بدیها به طور شایسته اقدام نمی شد، حیا نه تنها در اجرای وظایف اخلاقی موثر است بلکه بسیاری از فرایض قانونی نیز در پرتو حیا جامه عمل می پوشد زیرا بعضی از مردمانند که اگر حیا نمی بود و از ملامت مردم نمی ترسیدند مراعات حق پدر و مادر و همچنین حق ارحام خود را نمی کردند، اگر حیا نمی بود امانتهای مردم را رد نمی نمودند و از هیچ عمل منافی با عفت چشم پوشی نمی کردند.
(بحار جلد 2 صفحه 25)
حیای مذموم یعنی خجالت کشیدنهای نابجا و کم رویی یکی از صفات ناپسند می باشد که منشا آن ضعف نفس و عقده حقارت است. یکی از تمایلات فطری انسان که از دوران کودکی آشکار می شود و تا پایان عمر باقی می ماند میل به ستایش و تحسین دیگران است. در سایه تشویق و تحسین استعدادهای درونی فرد به فعلیت می رسند و کمالات نهانی مردم آشکار می گردد تمجید و تحسین به موقع از شرایط اساسی تربیت کودک است. یکی از طرق پیشگیری بیماری خجالت کشیدن و کمرویی در کودکان تحسین آنان است اطفالی که در دامن پدران و مادران خشن و خودخواه تربیت شدند و هرگز لذت تحسین و تمجید را در محیط خانواده نچشیده اند روحی شکست خورده و نامطمئن دارند و همواره در خود احساس پستی و حقارت می کنند اشخاصی که خجول و کم رو یا بی حیا و پرخاشجو یا ساکت و خاموش یا پرگو و فضول یا بی تامل و سبکسرند همه مردمانی هستند که به خود اطمینان و اعتماد ندارند یعنی تصور می کنند که جامعه آنان را چنانچه باید نمی پذیرد و محلی را که در خور لیاقتشان است به آنها نمی دهد.
طفلی که از اول زندگی مورد تمسخر و تحقیر دیگران واقع شده و روانش از ضربات اهانت آسیب دیده است خود را ناچیز و کوچک می بیند و در خود احساس پستی و حقارت می کند
منشا بیماری کم رویی و خجالت تنها سوء تربیت نیست پاره ای از عیوب و نقایص اجتماعی نیز از علل این بیماری است که از آن جمله :
** فقر و تهیدستی
** بدنامی خانوادگی
فقر در زندگی بشر یکی ازبزرگترین مصائب است. فرد فقیر از طرفی دچار محرومیت است و از طرف دیگر مردم او را با چشم حقارت و پستی نگاه می کنند افراد فقیر به علت ضعف و نیازمندی همواره در خود احساس حقارت می کنند به همین جهت کمرو هستند و در برخورد با مردم خجل می باشند.
بدنامی خانوادگی نیز یکی از عوامل حقارت و باعث شرمساری و خجالت بین مردم است. کسانی که به این مصیبت گرفتارند در ضمیر خود احساس ناراحتی می کنند و از سرزنش مردم می ترسند اولیای اسلام در موارد بسیاری مردم را از حیای احمقانه و خجالت کشیدنهای بیمورد بر حذر داشته اند
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 12-05-1394, 22:15 بازدیدها : 889
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
