حضور هیجانی در خانواده
آیا پدر فقط نقش مکمل مادر را در تربیت بچه ها دارد؛ یعنی چیزی در حد دستیار و کمک کار؟ روان شناسان عقیده دیگری دارند: پدر باید نقش خاص خودش را در خانواده ایفا کند، نقشی مستقل و مهم: "پدر بودن."
كارگردان واقعی برای قصه‌های مناسب زندگی چه كسی می‌تواند باشد؟! پدر یا مادر؟!
آیا پدر فقط نقش مکمل مادر را در تربیت بچه ها دارد؛ یعنی چیزی در حد دستیار و کمک کار؟ روان شناسان عقیده دیگری دارند: پدر باید نقش خاص خودش را در خانواده ایفا کند، نقشی مستقل و مهم: "پدر بودن." معمولاً هرگاه حرفی از تربیت فرزند به میان می آید، مخاطب پیشنهادها و هشدارها، "مادران" فرض می شوند اما به اهمیت پدر و تاثیر رفتار و عملکرد او روی فرزندان،نه فقط به عنوان مکمل نقش مادر بلکه در قالب نقشی مستقل کمتر توجه می شود.
هر زن و مردی پس از ازدواج تمام تلاش خود را می‌كند تا زندگی سالمی داشته و سلامت روان خانواده را در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهد اما بزرگ‌ترین خطای زوج‌های جوان پس از ازدواج این است كه تصور می‌كنند هر زن و مردی 50 درصد در زندگی نقش داشته و هر یك از آنها نقشی مكمل در زندگی دارند.
این در حالی است كه تجربیات روانشناسان و مشاوران خانواده نشان می‌دهد، هر مرد و هر زنی نقشی 100 درصدی در خانواده دارند. پدر خانواده علاوه بر تأمین معاش و اقتصاد خانواده نقش‌های دیگری نیز دارد كه در صورت نادیده گرفتن آنها سلامت فیزیكی، اجتماعی و روانی خانواده برهم می‌ریزد.
البته مادر خانواده نیز علاوه بر مدیریت امور منزل و تربیت فرزندان نقش مدیریت اقتصاد در خانه و تفكر درباره تخصیص بودجه خانواده به فرزندان و سایر امور زندگی را دارد. امروزه زنان با شركت در فعالیت‌های اجتماعی نقش اقتصادی نیز در خانه ایفا می‌كنند. با تغییر نقش‌های اجتماعی زن و مرد در خانواده وظایف هر یك از آنها نیز تغییر می‌كند. خصوصاً نقش پدرانه كه به عقیده روانشناسان و جامعه‌شناسان می‌بایست با دقت نظر بیشتری به آن نگاه كرد.
پدران می توانند در سطوح مختلف ارتباط فعال با فرزندانشان با یکدیگر تفاوت داشته باشند. پدران به شیوه هایی برفرزندانشان، تأثیر می گذارند که مادران توانایی آن را ندارند؛ مخصوصاً در حیطه هایی چون روابط کودک با همسالان و موفقیت در مدرسه، کودکان با پدرانی بهتر می شوند که حضور هیجانی داشته باشند، پذیرنده باشند و بتوانند به هنگام آشفتگی، فرزند خود را آرام کنند.به همین دلیل پدران عیب جو، تحقیر کننده یا سرد و بی عاطفه، آسیب شدیدی به فرزندان می رسانند.
پدران به شیوه هایی بر فرزندانشان تأثیر می گذارند که مادران توانایی آن را ندارند؛ مخصوصاً در حیطه هایی چون روابط کودک با همسالان و موفقیت در مدرسه
نقش مرد در خانواده
دكتر علیرضا شریفی یزدی، جامعه‌شناس خانواده و جوانان با اشاره به نقش‌های افراد می‌گوید: «منظور از نقش وظایف مورد انتظاری است كه جامعه از فرد انتظار دارد. در حقیقت مراد و منظور از نقش مرد در خانواده ارزش‌ها، هنجارها و توقعاتی است كه جامعه از مرد دارد و از طرف دیگر حقوق و آزادی عملی است كه جامعه برای آن مرد یا همسرش قائل است.
به‌طور كلی جامعه یك دسته حقوق و اختیارات همراه نقش پدری به مرد داده است كه بقیه اعضای خانواده از آن نقش برخوردار نیستند. پدر خانواده كلیه مسائل حقوقی مربوط به خانواده و فرزندان را به عهده دارد. او تصمیم گیرنده نهایی برای ازدواج دخترش است و سند ازدواج او را امضا می‌كند. او كلیه مسئولیت‌های خانوادگی را می‌بایست به دوش بكشد و این نقش حقوقی است كه مرد در خانواده دارد.»
این جامعه‌شناس اضافه می‌كند: «اما وظایف پدرانه تنها جنبه حقوقی ندارد و او اختیارات و نقش‌های عرفی هم دارد كه بالطبع وظایفی را هم به دنبال می‌آورد. برخی مردان به علت مسئولیت‌های حقوقی و عرفی سایر وظایفشان در خانه و در قبال خانواده را فراموش می‌كنند.
در حالی كه به لحاظ جامعه‌شناسی نقش‌ها، توقعات، اختیارات و انتظارات از مردان در دو دسته طبقه‌بندی میشود:
** نیازهای اولیه: یكی از اولین وظایفی كه برای مردان به لحاظ عرفی و حقوقی مطرح شده است تأمین نیازهای اقتصادی؛ خوراك، پوشاك، مسكن، بهداشت، آموزش اولیه و... است. این وظایف اگرچه از قدیم‌الایام مطرح بوده است اما به‌دلیل تغییر برخی نقش‌های اجتماعی و موقعیت‌های زندگی در دنیای مدرن، تنها نقش مردان در خانه نیست و بیشترین نقش را در تأمین نیازهای ثانویه خانواده برعهده دارد.
** نیازهای ثانویه: براساس نظریه مازلو همه آن پدیده‌هایی كه در حوزه فكر، اندیشه، ایدئولوژی، اعتقادات و هنر می‌گنجد جزو نیازهای ثانویه هستند. در همه جوامع وقتی فرزندی به‌دنیا می‌آید یك نفر به عنوان پدر تأمین نیازهای اولیه او را برعهده می‌گیرد و جامعه از او انتظار دارد تا نیازهای ثانویه فرزند و همسرش را نیز تأمین كند تا فرزندی كه در نهایت تربیت می‌كند، از سلامت و تعادل روانی برخوردار باشد.
تعامل با فرزندان و پاسخ صحیح به اعتقادات آنها جزو تأمین نیازهای ثانویه خانواده از سوی پدر است. پدر باید ارزش‌ها و هنجارهای دینی را به فرزندانش منتقل كند.
از طرف دیگر او باید تسلط و آشنایی با تكنولوژی و علوم روز داشته تا بتواند به‌طور تخصصی‌تر به سؤالات علمی پیش آمده برای فرزند، همسر و خانواده‌اش پاسخ دهد.
از دیگر وظایف ثانویه مرد در خانواده این است كه فرزندان را برای ورود به یك زندگی مشترك با موفقیت آماده كند و در كنار آموزش‌های رسمی او می‌بایست به‌طور غیررسمی به‌گونه‌ای فرزندش را تربیت كند تا در آینده مادر، پدر یا همسری نیكو باشد. مهم‌ترین وظایف و نقش پدرانه و همسرانه در دنیای امروز برای مردان مسلح شدن آنها به دانش‌هایی است كه به اداره خانواده كمك می‌كند. چرا كه جامعه‌شناسان هم پذیرفته‌اند كه ریاست خانواده با مرد است و پدران امروز نیازمند آن هستند كه در روز مطالبی را راجع به بهبود روابط با همسر و فرزندانشان بخوانند. البته نیاز نیست آنها در این زمینه به تخصص‌های خاصی رو آورند بلكه مطالعه متون به زبان ساده نیز راهگشا است.
آنها باید بدانند فقط نقش تأمین معاش ندارند و مهم‌ترین كارشان تربیت فرزند است. پدری كه در دو نسل قبل روابط پدری و همسری آموزش دیده است و حالا در دنیای به ظاهر مدرن زندگی می‌كند باید فرزندی تربیت كند كه تا 20 سال دیگر زندگی موفقی داشته باشد، بنابراین او چاره‌ای ندارد جز اینكه با دانش روز پیش رود
دكتر شریفی یزدی اضافه می‌كند: «بیش از 90 درصد پدر و مادرها در ایفای این نقش دچار نقص هستند و 60 درصد آنها تنها به تأمین نیازهای معنوی فرزندانشان می‌پردازند و كمتر از 10 درصد پدران هستند كه به‌طور واقعی برای تربیت فرزند و چگونگی تعامل با آن به مطالعه و تحقیق می‌پردازند.»
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 13-05-1394, 11:42 بازدیدها : 712
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
