با فرزندتان بلوغ را تجربه کنید
یكی از خصایص بارز نوجوانان، هنجارشكنی است كه همین رفتار موجب درگیری با مادر و پدر میشود؛ اگرچه این خصلت در همه كودكان بروز نمی‌كند.
باید بین بلوغ و جوانی یك تفاوت واضح قائل شد. بیشتر ما فكر می‌كنیم كه بلوغ تنها شامل تغییرات جسمی است. البته این علائم مسلما واضح‌ترین نشانه‌های بالغ شدن فرد است، اما كودكانی كه در سنین 8 تا 14 سال یا بیشتر دچار چنین تغییراتی می‌شوند، دچار تغییرات اساسی دیگری هم می‌شوند كه قابل دیدن نیست. این تغییرات، ناشی از جوان شدن و بزرگ شدن است.
اگر به این نكته توجه كنیم كه سال‌های نوجوانی، دوره‌ای خاص از رشد است و نه‌تنها از نظر فیزیكی دوران ویژه‌ای است بلكه از نظر روحی و روانی نیز مرحله‌ای بحرانی تلقی میشود، آن گاه متوجه خواهیم شد كه چرا این دوران برای بسیاری از خانواده‌ها گیج‌كننده و توام با مشكلات خاص است.
پس گرچه این دوران میتواند یك‌دوره مشاجره و اختلاف نظر بین خانواده و فرزند باشد، اما همچنین میتواند زمانی برای كمك به كودك برای رشد و مستقل شدن و تبدیل شدن او به یك جوان سالم و موفق هم هست.
در ادامه یادداشت چند سخنی با والدین داریم:
سركشی ؛ رفتاری متداول
یكی از رفتارهای متداول نوجوانان در این سن و سال، سركشی است؛ بخصوص در مقابل والدین. اگرچه این یك رفتار متداول بین نوجوانان است، اما تنها نشانه دوران بلوغ نیست و در مورد همه صدق نمی‌كند.
هدف اول در سال‌های نوجوانی، كسب استقلال است. برای ایجاد این وضعیت، نوجوانان سعی می‌كنند از والدینشان فاصله بگیرند؛ بخصوص نوجوانانی كه والدینشان به آنها نزدیك‌ترند. نوجوانان معمولا كارهای متفاوتی انجام می‌دهند كه به نظر والدینشان عجیب و غریب است. هرچه نوجوان بالغ‌تر میشود، تفكرات او منطقی‌تر میشود. آنها اخلاقیات خاص خود را دنبال می‌كنند و والدین متوجه می‌شوند كه كودكانشان كه تا دیروز به دنبال پیروی از آنها برای جلب رضایتشان بودند، اكنون سعی در دفاع از عقاید و باورهای خود دارند و در مقابل آنها طغیان می‌كنند.
شاید در این شرایط لازم باشد كه والدین درباره میزان استقلالی كه به فرزندشان می‌دهند، كمی بیندیشند و از خود بپرسند كه آیا والدین كنترل‌كننده و مستبدی هستند؟ آیا به سخنان فرزندشان گوش می‌دهند؟ آیا اجازه می‌دهند كه نظرات فرزندشان با نظرات آنها متفاوت باشد؟
در اینجا به نكاتی اشاره می‌كنیم كه باید در دوران نوجوانی فرزندتان به آنها توجه كنید تا فرزندتان این مرحله را راحت‌تر سپری كند:
**در این زمینه مطالعه كنید و اطلاعات خود را بالا ببرید كتاب‌‌هایی در مورد نوجوانان بخوانید. به سال‌های نوجوانی خود فكر كنید و سعی كنید به یاد بیاورید كه چگونه با مشكلات آن دوران خاص دست و پنجه نرم می‌كردید. تغییرات روحی و روانی فرزند خود را درك و خود را برای آن آماده كنید. والدینی كه از قبل درباره این‌گونه تغییرات اطلاعات كسب كرده‌اند، بهتر می‌توانند با آنها كنار بیایند. هر چه بیشتر بدانید، بهتر میتوانید آماده شوید.
**با فرزند خود به موقع صحبت كنید. در مورد تغییراتی كه در دوران بلوغ در بدن آنها صورت می‌گیرد، با آنها صحبت كنید و به سوالات آنها تا حد ممكن پاسخ بدهید.
زود از كوره در نروید. بدانید كه نوجوان شما با انجام كارهای نامتعارف، سعی در جلب توجه شما دارد؛ مثلا یك روز می‌خواهد لباس‌های عجیب بپوشد یا مثلا از لاك سیاه استفاده كند. قبل از این كه با او مخالفت كنید، به این نكته فكر كنید كه این رفتارها گذراست؛ پس سعی كنید مخالفت‌های اصلی خود را در مورد چیزهایی كه زندگی او را تباه می‌كند مثل استفاده از سیگار و موادمخدر نگه دارید و در مورد مسائل جزیی چندان سخت‌گیری نكنید
**شما فرزند خود را بهتر می‌شناسید و میتوانید كاملا متوجه شوید كه چه زمانی برای این‌گونه بحث‌ها مناسب است. اگر این بحث‌ها را به تاخیر بیندازید، فرزندتان هنگام این تغییرات، دچار ترس، اضطراب یا حتی تصورات غلط میشود.
**میتوانید كتاب‌‌های مناسب را در این زمینه به او بدهید تا مطالعه كند. حتی میتوانید از دوران بلوغ خود برای فرزندتان تعریف كنید. این كار باعث میشود فرزندتان حس بهتری داشته باشد و دچار ترس و احساس تنهایی نشود.
ضرورت درك احساسات
خود را به جای فرزندتان بگذارید. سعی كنید احساسات او را درك و به او كمك كنید تا بداند احساساتش در این دوران كاملا طبیعی است.
زود از كوره در نروید. بدانید كه نوجوان شما با انجام كارهای نامتعارف، سعی در جلب توجه شما دارد؛ مثلا یك روز می‌خواهد لباس‌های عجیب بپوشد یا مثلا از لاك سیاه استفاده كند. قبل از این كه با او مخالفت كنید، به این نكته فكر كنید كه این رفتارها گذراست؛ پس سعی كنید مخالفت‌های اصلی خود را در مورد چیزهایی كه زندگی او را تباه می‌كند مثل استفاده از سیگار و موادمخدر نگه دارید و در مورد مسائل جزیی چندان سخت‌گیری نكنید.
انتظارات درست و به جا از فرزندتان داشته باشید. معمولا نوجوانان از توقعات والدینشان گله دارند. اما عموما از توقعات به جای آنها آگاه هستند و سعی می‌كنند آنها را برآورده كنند. مثلا نمره خوب گرفتن در مدرسه، رفتار عاقلانه و رعایت قوانین حاكم در منزل. اگر والدین توقعات منطقی داشته باشند، نوجوانان سعی در برآورده كردن آنها می‌كنند.
فرزندتان را آگاه كنید و خودتان هم همواره آگاه و مطلع باشید.
سال‌های نوجوانی معمولا زمان تجربه است و گاهی این تجربیات باعث رفتارهای پرخطر میشود. سعی نكنید از بحث در مورد مسائلی مثل استفاده از سیگار، مواد مخدر و... دوری كنید، بلكه قبل از این كه فرزندتان سعی در تجربه آنها داشته باشد، مساله را برایش باز كنید و دوستانه برایش توضیح دهید تا زمانی كه به سمت تجربه یكی از آنها كشیده میشود، بتواند جلوی خود را بگیرد.
دوستان فرزندتان را بشناسید و سعی كنید با والدین آنها هم آشنا شوید. دوستی والدین با هم میتواند محیط ایمنی را برای نوجوانان در ارتباط‌شان ایجاد كند.
علایم هشدار را بشناسید. بسیاری از تغییرات رفتاری در سنین بلوغ متداول است اما اگر خیلی طولانی شد، باید گوش به زنگ بود و آن را نشانه‌ای از یك مشكل دانست و حتی برای حل آن باید به متخصص مراجعه كرد.
برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:
زیاد شدن یا كم شدن بیش از حد وزن، مشكلات خواب، تغییرات سریع و جدی در شخصیت، تغییر ناگهانی در دوستان، شیطنت بیش از حد در مدرسه، افت نمرات درسی، صحبت در مورد خودكشی حتی به صورت جوك و شوخی، نشانه‌های استفاده از سیگار یا داروهای مخدر، مخالفت با قوانین موجود و مبارزه با آنها.
هر رفتار نامناسب دیگری هم كه برای بیش از6 هفته طول بكشد، میتواند نشانه‌ای از مشكلات زمینه‌ای باشد. شما میتوانید توقع یكی دو درجه تغییر در فرزندتان را داشته باشید، اما اگر فرزند شما كه همیشه شاگرد اول بوده ناگهان نمره تك بگیرد، این موضوع نگران‌كننده است و باید گوش به زنگ باشید. میتوانید در این مواقع از پزشك، روانپزشك یا یك مشاور كمك بگیرید.
نظارت هوشمندانه
به استقلال فرزندتان احترام بگذارید. برخی والدین فكر می‌كنند كه هر كاری فرزندشان می‌كند باید از آن مطلع شوند، اما برای این كه فرزندتان به یك جوان خوب و سالم تبدیل شود، باید تا حدودی به او آزادی و استقلال بدهید. اگر نشانه‌های هشداردهنده را در او دیدید، آن گاه میتوانید به خلوت او وارد شوید و مشكل او را رفع كنید.
اتاق فرزندتان یا مكالمات تلفنی او باید خصوصی باشد. نباید توقع داشته باشید كه شما را از همه افكار و كارهایش آگاه كند. البته باید بدانید كه او چه می‌كند و با چه كسی بیرون می‌رود و كجا می‌رود، اما لزومی به دانستن تمام جزییات نیست.
محدودیت معقولا‌نه
همواره از آنچه فرزندتان می‌بیند و می‌خواند آگاه باشید. از سایت‌های اینترنتی، كتاب‌ها، مجلات و برنامه‌هایی كه تماشا می‌كند آگاه باشید. حتی میتوانید برای او در استفاده از تلویزیون و كامپیوتر محدودیت زمانی قائل شوید. سعی كنید بفهمید كه او از برنامه‌های تلویزیونی چه چیزی یاد می‌گیرد و در اینترنت با چه كسانی ارتباط دارد.
بالاخره فرزند شما باید مراحل بلوغ و نوجوانی را طی كند و پس از آن تبدیل به نوجوانی مستقل و مسوولیت‌پذیر شود. پس همواره این شعار را به عنوان والدین یك نوجوان در نظر داشته باشید كه «ما این دوران را با هم سپری می‌كنیم و با هم از آن خارج می‌شویم! با هم»!
قوانین مناسب وضع كنید.مثلا زمان خواب مناسب برای یك نوجوان نباید مثل یك كودك باشد. برای مثال اگر او در زمان كودكی ساعت 10 شب می‌خوابید، اكنون 30/10 را ساعت مناسب خواب او قرار دهید. او را مجبور نكنید كه همواره همراه شما به همه جا بیاید. گاهی او را تنها بگذارید و به یاد بیاورید كه خودتان هم در دوران بلوغتان دوست داشتید گاهی تنها باشید و با خانواده همه جا نمی‌رفتید!
بالاخره فرزند شما باید مراحل بلوغ و نوجوانی را طی كند و پس از آن تبدیل به نوجوانی مستقل و مسوولیت‌پذیر شود. پس همواره این شعار را به عنوان والدین یك نوجوان در نظر داشته باشید كه «ما این دوران را با هم سپری می‌كنیم و با هم از آن خارج می‌شویم! با هم»! فرزند خود را درك كنید. به او كمك كنید تا این دوران را با موفقیت پشت‌سر بگذارد.
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 24-05-1394, 00:02 بازدیدها : 969
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
