دوران نوجوانی برای بسیاری از خانواده ها می تواند دوران دشواری باشد. نوجوانان در این دوران ممکن است به رشد عقیدتی، ارزشی و اعتقادی برسند که با آنچه والدین شان در سر دارند متفاوت باشد. این یک روند طبیعی در فرآیند حرکت به سمت استقلال است. ممکن است والدین درباره اینکه باید چه مقدار استقلال در سنین مختلف و در شرایط گوناگون به فرزندشان بدهند با مشکل روبرو شوند. واقعیت این است که هیچ دستور العملی برای این کار وجود ندارد. هر نوجوانی یک شخص منحصر به فرد است و مراقبتها و توجهات متفاوتی را نیاز دارد. برقراری ارتباط و تعامل با نوجوان با تعامل با بچه های کم سن و سال متفاوت است و می تواند به استرس و تضاد و تعارض منجر شود. ولی در صورتی که برخی از نکات را مورد توجه ویژه قرار دهید به احتمال زیاد ممکن است تعاملتان با نوجوان تان بهبود یابد. ولی به طور کلی به والدین توصیه می شود هر گاه در خصوص ارتباطات خانوادگی خود نگران شدید لازم است از افراد حرفه ای تقاضای کمک و راهنمایی کنید. اما به طور کلی در ارتباط با نوجوانان در نظر گرفتن این نکات می تواند کمک زیادی به شما والدین عزیز بکند:

 

موضوعاتی که می تواند تعامل و گفتگو را تحت تاثیر قرار دهد

نگرانی های ناشی از تغییرات و علایم بلوغ، توجه به هویت خود یا بحران شناسایی خود، تردید و دودلی و بی ثباتی، برتری جویی و جلب توجه دیگران، اوج گرفتن تخیلات، زود رنجی، بروز کم رویی و گوشه گیری در برخی از نوجوانان و ....

** مسلما با نرخ وسیع تغییراتی که در زمینه های مختلف در زندگی یک نوجوان رخ می دهد اگر والدین نوجوان، خود را به همراه تغییر و تحولات بیرونی و درونی اش درک نکنند ، نوجوان خود را تنها فرض کرده و این احساس تنهایی و بی پناهی باعث ایجاد انحرافاتی در رفتار و احساسات و هیجانات وی می گردد. لذا بدیهی به نظر می رسد که والدین در این فرآیند پرتنش(دوران سخت نوجوانی) باید یاری گر فرزندان باشند.

** تصمیم گیری های خانوادگی می تواند مشارکتی باشد. تلاش کنید به بحث درباره موضوعات مختلف بپردازید تا به نتیجه ای برسید که هم شما و هم فرزندتان آن را بپذیرد.

** نوجوان ممکن است نقطه نظراتی متفاوت از والدینش داشته باشد و یا جذب فعالیتهایی شود که برای والدینش بی معناست. لذا  سعی کنید این موضوع را رخدادی خوب بدانید. زیرا نوجوان شما در حال یادگیری این مساله است که خودش باشد.

** صرف نظر از این که فرزندتان چند ساله است، والدین همیشه خود را در قبال تندرستی و امنیت و سلامت فرزندشان مسئول می دانند . وقتی فرزندان خانواده به دوره نوجوانی می رسند شروع به تصمیم گیری می کنند. گاهی اوقات آنها اشتباه می کنند و این کاملا طبیعی است پس تلاش کنید به جای سرزنش کردن حامی آنها باشید. آنها از اشتباهات شان درس های با ارزشی می توانند بگیرند.

** در طی این دوران تغییرو تحولات، لازم و البته طبیعی است لذا ضروری است که والدین برای ایجاد قرابت فکری و عاطفی بیشتر با نوجوان شان زمان لازم را به وی اختصاص دهند.

نوجوانان با قرار گرفتن در بحران هویت امکان دارد با اولیا خود وارد مشاجره گردد اما در عین حال نیاز دارند که مورد علاقه بودن را احساس کنند. این را گاهگاه به آنها بگویید و عشق و علاقه تان را با هر تماس فیزیکی که دوست دارند و از آن رنجیده نمی شوند نشان دهید

نکته های عمومی و کلی درباره نحوه گفتگو و تعامل

والدین باید همواره به این نکته توجه ویژه داشته باشند که مهمترین اقدام باز نگهداشتن راه گفتگو و تعامل با نوجوان شان است. برای این منظور پیشنهاد می گردد:

** بیش از آنچه حرف می زنید گوش دهید. اولیا باید بیاموزند بیش از آنکه صحبت می کنند شنونده خوبی برای نوجوانشان باشند. رعایت این نکته هنگام صحبت کردن با نوجوان بسیار مهم است زیرا اگر ما آرام بمانیم آنها فرصت بیشتری برای حرف زدن با ما خواهند داشت.

** زمانی را برای با هم بودن اختصاص دهید. نوجوان شما ممکن است به واسطه مدرسه، دوستان و سایر علاقمندی هایش حسابی سرگرم باشد اما شما می توانید بعد از صبحانه یا شام با هم گفتگو کنید. به آنها پیشنهاد دهید که با هم جایی بروید و یا با هم مکانی را تعیین کنید. این امر فرصت گفتگوی بیشتری را به او خواهد داد.

** برای نوجوانتان حریم قایل شوید. نوجوان شما به یک فضای اختصاصی نیاز دارد  مثلا قبل از ورود به اتاقش در بزنید. به خلوت نوجوان تان البته در حد معقول احترام بگذارید و با کنجکاوی بیش از حد برای او مزاحمت ایجاد نکنید.

 

** در جهت تامین علاقمندی هایش گام بردارید. به موسیقی هایش گوش دهید، برنامه تلویزیونی مورد علاقه اش را با او تماشا کنید و در جلسات تمرین ورزش مورد علاقه اش حضور داشته باشید.

** والدینی مهربان و عاشق باشید. نوجوانان با قرار گرفتن در بحران هویت امکان دارد با اولیا خود وارد مشاجره گردد اما در عین حال نیاز دارند که مورد علاقه بودن را احساس کنند. این را گاهگاه به آنها بگویید و عشق و علاقه تان را با هر تماس فیزیکی که دوست دارند و از آن رنجیده نمی شوند نشان دهید. مثلا شاید یک دختر نوجوان از اینکه از طرف مادرش بوسیده شود احساس شادمانی کند اما لزوما یک پسر از این رفتار مادرش خوشش نیامده و احتمال دارد دست کشیدن مادر به موهای سرش را به بوسیدن ترجیح دهد.

 

 

** موفقیتهای نوجوان تان را جشن بگیرید، اشتباهاتشان را ببخشید، و زمانی که مشکل دارند به حرف آنها گوش دهید و به موضوعات مورد علاقه شان ابراز علاقه و تمایل کنید.

** شوخ باشید. موضوعاتی را در زمانهای خاص در ذهن داشته باشید که با گفتن آنها با هم بخندید و شاد باشید. داشتن یک حس خوب به تشکیل یک ارتباط خوب کمک شایانی می کند.