نوجوانی سن رفاقت و دوران دوستی هاست. نوجوان در این سن، عاشق دوستی و رفاقت است. گاهی در این دوران دوستی های آتشینی پدید می آید که باعث مشکلاتی هم می شود. دوستی در این سن بیشتر سطحی و کمتر عمیق است؛ به طوری که حتی گاهی نوجوان دوست را به خانواده ترجیح می دهد. بیشتر دوستی های 2 نفره در میان نوجوانان 12 تا 15 سال دیده شده است . اگر میان دوستان جدایی ای اتفاق بیفتد، برای آنها بسیار دردناک است ولی با پیدا کردن جانشین درمان می شود. گروه همسالان برای نوجوانان از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ بنابراین باید هر گونه انزوا و کناره گیری در این دوران به دقت بررسی شده و علت آن مشخص شود. حتماً شما هم حس کرده اید که نوجوان با دوستان و معاشران خود ارتباطی صمیمی و یکدل دارد. او آنها را دوست دارد و نمی خواهد به گونه ای عمل کند که ارتباطش با آنها قطع شود. گاهی نوجوان خلأ زندگی خود را به وسیله معاشرت با دوستانش پر می کند اوقات فراغت خود را با آنان می گذراند و سخنان و رازهای خود را به آنها می گوید. نوجوان در مقایسه با یک فرد بزرگسال باید ارتباطات اجتماعی تازه ای برای خود فراهم کند و این نشان دهنده تمام شدن دوران کودکی و ورود او به بزرگسالی است. شاید برای کودک دبستانی بعد از خانواده، تنها معلم از موقعیت خوبی برخوردار باشد ولی وقتی کمی بزرگ تر می شود ، این توجه را در میان دوستان خود هم پیدا می کند.

با توجه به اهمیت دوست برای نوجوان و تاثیرات مثبت یا منفی ای که ممکن است بر نوجوان شما بگذارد ، لازم است او را در این زمینه راهنمایی کنید.

معمولاً دوستان نوجوان برای والدین نگران کننده اند زیرا می ترسند که فرزندان تحت تاثیر رفتارهای بد آنها قرار بگیرند. والدین باید نظارت غیرمستقیمی بر دوستان نوجوان خود داشته باشند چون ممکن است مشکلاتی را برای او ایجاد کنند.

بهترین روش برای قضاوت کردن درباره دوستان نوجوان شناخت کامل آنهاست؛ به طور مثال، با دوستان جدید فرزند خود آشنا شوید و با ترتیب دادن مهمانی، آنها را در خانه خود گرد هم آورید. با این کار، دوستان او را بیشتر می شناسید. زمانی که بتوانید با دوستان نوجوان خود آشنا شوید ، بهتر می توانید او را در انتخاب دوست مناسب کمک کنید. والدین باراهنمایی فرزندشان در زمینه پیدا کردن دوست می توانند او را برای گذشتن از دوران نوجوانی به مرحله بعدی (جوانی) و در کل زندگی کمک کنند.

نوجوانی دوره انتقال از کودکی به بزرگسالی است؛ یعنی دورانی که او به تدریج رفتارهای کودکانه را کنار می گذارد و می خواهد خودش همه چیز را تجربه کند. به همین علت است که نوجوان، افکار تهاجمی پیدا کرده، طغیانگر می شود و خواهان ارتباط با کسانی است که او را بیشتر درک کنند. در این روابط دوستانه، نوجوانان تمام احساسات خود را نسبت به اشخاص، اشیاء ، مشاغل و بالاخره عشق را برای یکدیگر تعریف می کنند.

نوجوان و دوستانش همان قدر که به یکدیگر علاقه دارند، به همان اندازه هم از دخالت دیگران نسبت به خودشان رنج می برند. موقعیت والدین نسبت به فرزندانشان مساله ای است بسیار مهم زیرا موجب ایجاد یک رابطه خوب یا بد بین والدین و نوجوان می شود.

 در ضمن مهم ترین منبع اطلاعاتی یک نوجوان هم سن و سالان او هستند. او ناگزیر است ارتباط خود را با آنان حفظ کند. در این دوران، نوجوان نیازمند است فردی محرم اسرار پنهانش باشد. او مشتاق است دوستانی انتخاب کند که بتواند گرفتاری ها، شاید ها و احساسات درونی خودش را با آنها در میان بگذارد و از افشا شدن اسرار خود متنفر است.

کوشش والدین برای اینکه فرزندان رازهای شان را به طور مستقیم به آنها بگویند ، بی فایده است و در بعضی موارد، سؤالاتی از قبیل کجا بودی، با چه کسی بودی و به چه فکر می کنی، جز ایجاد حساسیت در نوجوان تاثیر دیگری ندارد.  خوب است والدین بیشتر در جلب اعتماد فرزندان خود اقدام کنند و از کودکی آنها را از نظر اخلاقی و اجتماعی آگاه کرده باشند تا در دوران پر تلاطم نوجوانی از اشتباه مصون باشند.

 

اگر دخالت والدین در انتخاب دوست به طور مستقیم انجام شود ، نوجوان مقاومت می کند. اگر بخواهید او را از دوستانش جدا کنید، مطمئن باشید او جانب آنها را می گیرد. بهترین کار این است که در کنار او حرکت کنید؛ بدون اینکه آزادی عمل را از فرزند خود بگیرید. نوجوان در این دوران از تجربه و پختگی کافی ای برای شناخت اطرافیان خود برخوردار نیست؛ خطر همواره برای او وجود خواهد داشت؛ باید از او مراقبت کنید زیرا اگر بخواهید او را از معاشرت با دوستان منع کنید یا زمانی که دوستش به خانه تان می آید، از او ایراد بگیرید یا به دوستش توهین کنید، او سعی می کند که همه چیز، حتی دوستش را هم از شما پنهان کند .

برای اینکه فرزند شما بتواند در انتخاب دوستی مناسب موفق عمل کند باید برای او قوانینی را در نظر بگیرید. برای مثال در این دوران نوجوان نسبت به سر و وضع، مو، لباس و آرایش خود حساس می شود و می خواهد در شرایطی باشد که بتواند در نظر دیگران خوب جلوه کند و به طور کلی دوست دارد مورد توجه اطرافیانش باشد. زمانی که والدین  برای فرزند خود چهارچوب هایی مشخص کرده و خود هم آن را رعایت کنند، نوجوان هم نمی تواند خارج از آن عمل کند. نوجوان معمولا دوستانی را انتخاب می کند که در بسیاری زمینه ها با هم مشترک باشند. زمانی که نوجوانان به ارزش ها و اعتقادات پایبند باشند و پدر و مادر در این زمینه آنها را راهنمایی کنند – هم در کنار خانواده و هم در کنار دوستان – آن قوانین را رعایت خواهند کرد. باید به آنها گفت که دوست هر کس نشان دهنده شخصیت اوست تا جایی که گفته می شود: «بگو با که دوستی تا بگویم کیستی». بزرگان ما هم دوست خوب را بهترین یار انسان در رسیدن به اوج سعادت دانسته و در مقابل دوست بد را مهم ترین عامل ناکامی انسان معرفی کرده اند.